Koninklijke Nederlandse Stoomboot Mij.

van: www.kustvaartforum.com
Ben
Berichten: 10399
Lid geworden op: 31 dec 2004 16:46
Locatie: Goutum

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Ben »

hdofferhoff schreef:....... Eerst maar een paar van het schip, Ganymedes, waar ik zelf ook hele mooie herinneringen aan heb.
Een ongedateerde foto van haar en de gegevens.

Afbeelding
IDNo: 5126093 Year: 1962 Name: GANYMEDES Flag: NLD Tons: 5709 DWT: 6951 Length overall: 129.2 LPP: 117.6 Beam: 17.6 Builder: Pot, Bolnes
Subsequent History: [1966 Lg 139.0/127.1m, 6236gt/7744dw] - 79 COSMOS Disposal Data: Broken up Cartagena, Colombia 19.2.86 [SIPSA]
Evert Sikkema
Berichten: 3526
Lid geworden op: 31 dec 2004 08:19
Locatie: Noord Holland

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Evert Sikkema »

Afbeelding
Op mijn computer kwam ik onder de map KNSM deze Zeehond tegen, met thuishaven Amsterdam.
Maar voor zover ik het kan zien heeft het schip toch geen KNSM-schoorsteenkleuren (met de zwart witte strepen).
Wie weet hoe dit zit?

groeten
Evert Sikkema
As it tij ferrint, moat men de beakens fersette.
Ben
Berichten: 10399
Lid geworden op: 31 dec 2004 16:46
Locatie: Goutum

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Ben »

@Evert, de gegevens van de Zeehond zoals ze vermeld staan bij resp. Miramar en Marhisdata:

IDNo: 5406572 Year: 1945 Name: BREVARD Flag: USA Tons: 3805 DWT: 5032 Length overall: 103.2 Ship Design: C1-M-AV1
LPP: 97.5 Beam: 15.2 Builder: Kaiser Cargo, Richmond Subsequent History: 47 ZEEHOND - 48 HESTIA - 62 LEILA B. Disposal Data: BU Tientsin 8.70

Date/Name Ship 1947-02-00 ZEEHOND Manager: Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij N.V., Amsterdam, Netherlands Owner: Staat der Nederlanden, The Hague, Netherlands.
Date/Name Ship 1947-11-00 HESTIA Manager: Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij N.V., Amsterdam, Netherlands Owner: Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij N.V., Amsterdam, Netherlands.
Hestia 1945.JPG
Hestia 1945.JPG (42.64 KiB) 3509 keer bekeken
Roy
Berichten: 4732
Lid geworden op: 06 feb 2011 20:32

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Roy »

De "Hestia" is een standaard schip uit W.O.II, net als Liberty en Victory schepen.
De K.N.S.M. had er 6 stuks van.
De schepen waren eigenlijk ontworpen om kleine eilanden in de Pacific aan te kunnen lopen.
De K.N.S.M. heeft met deze schepen ervaring opgedaan om tot een goed ballast systeem te komen voor lijnvrachtschepen. Dat is ook duidelijk te zien aan de OS, IS en On serie schepen.

m.v.g., Roy
klaas hoekstra

KNSM

Bericht door klaas hoekstra »

Achtervaren en daarna de K.N.S.M.

Bij de Maatschappij ‘Nederland’ de herenmaatschappij had ik het na ruim vier jaar en nu als ‘achtervaarder’ van de tanker 'Kaap Hoorn' in Canada op het eiland goed verprutst. Het eiland New Foundland ligt voor de westkust van Canada. Ik weet nog dat wij ter hoogte van Halifax een plotselinge invallende bui over ons heen kregen. Ik stond ‘s middags op de stuurboordvleugel op de uitkijk. De lucht werd egaal zwart en de regen striemde door de aangewakkerde wind van kracht acht in een wolkbreuk over het diepliggende schip. Daar kwam het onverwachte zoute buiswater bij. Zelfs door de kraag van mijn oliegoedpak en onder mijn zuidwester door drong de regen op mijn huid. Heel langzaam kwam de neus van de diep geladen tanker omhoog om daarna weer trillend in de diepte van het zwarte water te duiken en de volgende golf van buiswater te verwerken. Gods schepping in zijn grootheid, fascinerend. De rijten knallende en afratelende schel blauwwitte bliksemstralen aan alle kanten de hemel uit als een fantastisch bovennatuurlijk vuurwerk, ja een oogverblindend schimmenspel van licht en duister. Bij dat licht leek het of de woeste windstoten de deining en de koppige golven opzweepten; het schip begon dan een ogenblik nukkig boksend te stampen. En onder het eiland New Foundland beperkten, door een koerswijziging, de golven zich niet langer meer tot de kop maar werd het lange diepliggende schip over de volle breedte aan het aanstormende water blootgesteld. De lucht brak en de sterren kwamen door.
‘de stille uren
als het toplicht schuift
langs maan en sterren
aan de brede hemel’
Zo leerde je echt een schip kennen met haar nukken. Is er iets mooiers dan een zwaar werkend, diepliggende tanker, dat siddert, schudt, trilt en kreunt in haar spanten en klinknagels?
Vlak voor de kust van het eiland verdwenen de zware bui en de onverhoedse aanval even snel als zij waren opgekomen. Onweer en regen gaan altijd weer voorbij.
Ja, ik houd van dat rusteloze, het altijd bezig zijn, ja maar nooit verontrustend.

Gemist…!

De olie werd in het plaatsje Corner Brocke op New Foundland gelost. En hoe het kwam, kwam het, maar na twee weken zeevaart en niets anders te hebben gezien dan hemel, regen en zeewater was de sfeer aan boord er niet beter op geworden wilde ik wel eens iets anders zien.
Mijn verantwoordelijkheidsgevoel, besef was op mijn 21e levensjaar zeker ook nog niet volgroeid. Mag dat misschien als verzachtende omstandigheid gelden.
Ik werd ongeveer half tien van mijn wacht afgelost en ging de wal op, met de mededeling van de bootsman dat wij om twaalf uur weer zouden varen Dan zou het weer hoog water zijn; Terug naar Curaçao, dus weer twee weken lucht, water en zee.
Ja, hoe het kwam..! Een tanker ligt vanwege brandgevaar dus niet in de directe nabijheid van de bebouwde kom. Wij lagen zo in het buitenste terrein van de haven. Toen ik anderhalf uur later terug kwam, ging ik lopend, zoekend in het duister van de petroleumhaven naar mijn schip. Maar…de “Kaap Hoorn” bleek al te zijn vertrokken, verdwenen in verband met hoogwater en dat zonder mij! Een zeeman zonder schip in een vreemde haven met niets anders bij hem dan de kleren die ik aan had. Een zeeman zonder schip! Na mij gemeld te hebben bij de havenmeester, werd ik overgedragen aan de vreemdelingenpolitie. Omdat mijn visa pasje voor de VS niet geldig was in Canada werd ik, zij waren natuurlijk bang dat ik in dit grote land zou gaan drossen, voor drie dagen opgesloten. Dit in afwachting wat de rederij, de Maatschappij ‘Nederland’ in Amsterdam zou beslissen.
Ik werd voor de keus gesteld: of voor eigen kosten met een vliegtuig terug naar mijn schip naar Curaçao of .. voor eigen kosten terug naar Schiphol, Nederland.

Naar Nederland.

De ‘Kaap Hoorn’ mocht dan een mooi schip zijn, maar een tanker is, zonder laadgerei en bomen met de grote, maar zo ongezellige eenpersoons hutten met veel formica, zeker niet altijd gezellig. Ik koos dus voor Amsterdam en werd drie dagen later in Stephenville op een Dakota vier gezet met de bestemming Montreal waar ik vandaar, dinsdag vier augustus 1964 vertrok met een DC 10 van Air Canada naar Schiphol, Amsterdam. Vliegen was in die jaren nog een serieuze zaak. Het had nog alle glimmer en glamour die nu niet meer terug te vinden is. Passagiers stapten toen nog keurig netjes gekleed het vliegtuig in. Een zeeman heeft altijd al iets morsig over zich, maar ik……. Ik zag er niet uit.
Mijn hele hebben en houwen, mijn bezit, kleding was aan boord van de ‘Kaap Hoorn’. Kunnen je je voorstellen hoe ik er uit zag na drie dagen mij niet te hebben gewassen en geschoren toen ik op het vliegtuig in Montreal stapte? Een spijkerbroek die vet van de vuiligheid stond, mijn spijker jakje. Sinds die tijd scheer ik mij in principe niet meer en draag nu 45 jaar een baard. Enerzijds uit gemakzucht en anderzijds als een soort aandenken aan het missen van mijn schip.

K.N.S.M.

Zo daalde ik af van de herenmaatschappij op de ‘Oost’ aan de Javakade naar de roggebroodmaatschappij op de ‘West’ aan de Surinamekade, het K.N.S.M. eiland. Op dinsdag 1 september 1964 vertrok ik voor deze maatschappij; de Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij met de oude ‘Castor’ voor een kustreis naar Hamburg, Bremen en Antwerpen.
Voor de bemanning stond de afkorting van de letters: K.N.S.M. voor, Kan Niet Meer Slechter.
De vracht- en passagiersschepen van deze uit 1856 daterende rederij hadden zwarte schoorsteen pijpen met daarop een dubbele witte band. Bij de KNSM spraken ze niet van gezagvoerders zoals bij de Mij. ‘Nederland’ maar meer van kapiteins.

ms. Castor.

De ‘Castor’ was een lief scheepje dat in 1939 was gebouwd bij de NDSM in Amsterdam en zij mat 1.830 BRT, aanmerkelijk kleiner dus dan de ‘Gabonkust’, ‘Camerounkust’ en de andere schepen waar ik op gevaren heb van rond de 10.000 BRT bij de Mij. ‘Nederland’ zoals de 'Billiton', 'Tabinta', 'Borneo', 'Batjan'. 'Celebes'.
Ik was graag op de ‘Castor’ gebleven maar het was slechts voor een kustreis. In Amsterdam kwam voor de grote reis naar de Middellandse zee, weer de eigen bemanning aan boord.
Aan boord van de schepen van de Mij. ‘Nederland’ ging voor het middag en avondeten de bar een half uurtje open. Vooral in de tropen werd dan in die korte tijd vier a vijf glazen bier naar binnen geslagen. Aan boord van de schepen van de KNSM moest je, je bier bestellen bij de hofmeester en het bestelde bier in weggooiflesjes in een doos nam je dan mee naar je hut. Op deze schepen leerde ik zo de wereld van de alcohol kennen omdat mijn hutbar altijd te laat sloot. Op woensdag 9 september 1964 op de 55e verjaardagsdag van tante Leni monsterde ik weer in Amsterdam af. ‘s Avonds heb ik thuis bij de familie haar verjaardag gevierd.

Verder.

De ‘Castor’ werd in 1966 verkocht naar Panama en kreeg de naam ‘Apollon’. Twee jaar later werd zij weer verkocht naar Pireus en kwam in de vaart als ‘Alfa’. In 1974 volgde de volgende verkoop van het scheepje naar Famagusta op Cyprus en kreeg nu de mooie naam; ‘Michalalis’.
Een jaar later, op 7 december toen zij onderweg was van Ravenna naar Lagos bij Kaap Espartel strandde het schip en sloeg wrak.

ms. Ganymedes.

De volgende morgen vroeg, donderdag 10 september, monsterde ik weer aan voor vier maanden op het motorschip ‘Ganymedes’ onder commando van kapitein Kooger. Dezelfde dag vertrokken we vanuit Amsterdam naar de Hembrug en de sluizen van IJmuiden voor de kustreis van Amsterdam naar Hamburg, Bremen, Antwerpen en terug naar Amsterdam. Daarna volgde de grote reis naar West Indië.
Na ruim vier jaar op de ‘Oost’ en Afrika te hebben gevaren voer ik nu dus op de ‘West’ en het Caribische zeegebied met slingerdiensten in de Golf van Mexico op De VS en de Canadese meren. De Nederlandse Antillen met de A.B.C. eilanden; Aruba, Bonaire en Curaçao. Tropisch Nederland. De drie S. eilanden; St. Maarten, St. Eustatius en Saba.
De “Ganymedes’ (Ga Nie Mee Dus) was een mooi en sierlijk schip dat in 1962 gebouwd was bij de gebr. Pot, Bolnes en mat 5.709 BRT groot. Zij had 14 zusterschepen welke in naam allen op ‘ES’ eindigden en gebouwd waren in de perioden van 1959 tot 1963 voor de K.N.S.M.
De ‘Ganymedes’ was mijn eerste schip met rolluiken. Het bevestigen van een kabel en een druk op de knop en het ruim ging open en weer dicht! Een hele luxe, dat scheelde nogal wat inspanningen maar… ook bemanningsleden.
Dinsdag 1 oktober vertrokken wij voor de grote reis naar de West. Het zou een zogenaamde ‘slingerreis’ worden wat inhield dat we, zodra we leeg waren in de West, daar ook weer lading zouden innemen met een bestemming in de Verenigde Staten of Canada.

De West.

We hadden lading vanuit Nederland voor Kingston op Jamaica, Port of Spain op Trinidad. Deze eilanden liggen in de z.g.n. Bermudadriehoek. Tussen Florida, Bermuda en Puerto Rico. Eén van de meest bevaren en bevlogen gebieden van onze wereld. Door magnetische velden ontstaan hier veel tropische stormen, windhozen en orkanen die met grote krachten gepaard kunnen gaan. In dit Caraibische gebied gebeuren abnormaal veel scheeps en vliegtuigrampen en verdwijningen. Tijdens mijn stappen op Puerto Rico verdween mijn horloge maar dat had niets met een elektrisch veld te maken. Het was een horloge met een fixaflexbandje, tijdens een wandeling door de stad werd er een vinger achter gehaakt en ….weg was mij mooie klokje!
Willemstad op Curaçao met zijn mooie geveltjes en de pontjesbrug midden in de stad. Bridgetown op Barbados, Port au Prince op de Dominicaanse Republiek. Port au Prince op Haïti behoord tot de armste streken op deze wereld. De armoede is niet te beschrijven. Ik had veel ellende gezien in India, Bombay, Bangladesh, Oost Afrika maar in Haïti was het nog erger en enger. Mensen tot op de bot vermagerd met grote bruine ogen die mij weer aanstaarden. Eten werd er niet weggegooid maar al de overgebleven restjes werden zo eerlijk mogelijk verdeeld onder de boorwerkers. De afvalbakken waren en bleven hier leeg. Iedere dag stond er een groep hongerige mensen voor de kombuis en de kok kon het over zijn hart verkrijgen om ze weg te sturen. Hij kwam hier ver over de fl 2,50 voedingsgeld per bemanningslid per dag, maar niemand vond dat erg.
Later naar Paramaribo in Suriname waar ik weer naar de tandarts moest! Weer heb ik er twee kiezen laten trekken waar ik later weer spijt van kreeg, maar het was gemakkelijk en goedkoop. Ik miste nu vier kiezen!
De Surinaamse gulden was in de zestiger jaren, twee maal zoveel waard als de Nederlandse gulden! De West, prachtige plaatsen waar het goed stappen was en ik heb er met mijn stapmaatjes heel wat afgestruind. Van de S. eilanden vond ik Saba het mooiste. Als een groene bult in de zee met rode huisjes. Saba ging er prat op dat daar de kortste start- en landingsbaan ligt. Als een vliegtuig landde moest de piloot vol in de remmen, anders ging het mis.
Ik begon ook steeds meer bier aan boord te drinken met mijn maatjes. Maar… in de West miste ik tocht de mystieke sfeer van de Oost.

De golf van Mexico.

De ‘Ganymedes’ was een goed schip en het had een goede ploeg bemanning aan boord. Het was in de tijd dat Nikita Chroesjtsjov in de Sovjet Unie werd afgezet. Dat was het grote nieuws in Amerika. Na het lossen werd er direct in deze havens ook weer geladen voor havens aan de Golf van Mexico in de VS. Galveston bij Houston, Mobile. In Tampa werd de laatste lading gelost en daarna voeren we door de Floridabaai naar Miami en daarna naar New Orleans waar we naast de houtproducten, volgegooid werden met ruwe suiker in bulk! De stad New Orleans wordt door de Canalstreet in twee zeer verschillende delen wordt gesplitst. De altijd broeierige havenstad werd ooit door de Fransen gesticht om er slavenhandel te bedrijven. De Franse kolonisten brachten hun keuken mee en hun hang naar decadentie.
De slaven van Afrika introduceerden hun muziek en religies. Zo ligt er in het N. O. van de stad een zeer oude Franse wijk. Deze wijk is zeer on-Amerikaans met Spaanse patio’s (binnenplaatsen). Aan de andere kant is ongeveer tweederde van de inwoners van de stad zwart. Sinds de jaren ’40 is deze stad in verval. Zelfs binnen de staat Louisiana was New Orleans een achtergestelde stad. Dertig mijl met de “Ganymedes” zo de grote Missisippie op. Ruim 70 % van deze stad met toen een 600.000 inwoners ligt onder de zeespiegel. Nu wat dat betekende weten jullie sinds de nacht van zondag 29 augustus en maandag 30 augustus 2005, toen de vreselijke orkaan, “Katrina” over New Orleans trok en dood en verderf zaaide en waardoor grote delen van de stad onder water kwam te staan.

Natuurgeweld.

De orkaan met een zeldzame kracht van 200 tot 280 km per uur heeft weinig overgelaten van de toeristische clichés. Chaos, ellende, geweld en anarchie trokken in navolging over de stad. Het is alsof de geweldsexplosie van het water en de orkaan nu niet alleen de hele stad heeft omgewoeld, maar ook de al lang sluimerende sociale wantoestanden. Reddingswerkers werden beschoten, winkels en huizen geplunderd. Met absurdistisch machtsvertoon wisten de autoriteiten de orde weer te herstellen maar de fascinatie van het New Orleans van de zestiger jaren is nu echt weggeslagen door het natuurgeweld en de kracht van het water. Naast een enorme schade zijn er vele doden te betreuren, vooral onder de arme, zwarte mensen. Maar dat is weer een andere geschiedenis. Bijna een maand later, zaterdag 23 september 2005 kwam de orkaan “Rita” over Houston, de vierde stad in grote van Amerika. Deze orkaan raasde met een windsnelheid van 280 km per uur over de stad. Nog niet eerder werd de Amerikaanse kust in één dezelfde orkaanseizoen getroffen door orkanen van categorie 5. Het aantal zeer zware orkanen is de laatste dertig jaar verdubbeld. De toename zou het gevolg kunnen zijn van de klimaatveranderingen. Orkanen bouwen hun verwoestende kracht op boven warm zeewater. Zolang de aarde opwarmt door zes miljard mensen zal naar verwachting het aantal extreem zware orkanen toenemen. Tussen 1970 en 2004 steeg de temperatuur van het oceaanwater met 0,5 graad Celsius. De kracht van wind en water!

Voor de derde maal Canada.

De lading suiker die wij met de “Ganymedes” in New Orleans innamen was bestemd voor de haven van Montreal aan de Canadese Meren.
De Canadeesmeren zijn binnenzeeën. Het Bovenmeer, alleen al is meer dan 2 ½ maal zo groot als ons land. Het Huzenmeer en het Michiganmeer zijn tweemaal zo groot en zelfs de kleine meren zijn niet veel kleiner dan Nederland.
Mooi om zo weer op de deining eerst van de Mexicaanse Golf en later van de Atlantic te varen. Ik had in de acht twaalf wacht ‘s avonds de laatste uitkijkwacht op de bak. De rust en de bruisende boeggolf die over gingen in het murmelen van het water dan leek het net of je de geheime, aanlokkende stem van de zee hoorde. De dolfijnen die weer spelender wijs voor de boeg zwommen. De kust van Amerika leek soms net op donkergroene boerenkool. Het was een rustige overtocht en via de Golf van St. Lawrence, door de straat van St. Lawrence naar Montreal.
Maandag 23 november arriveerden wij in Montreal. Het was er toen al behoorlijk fris, 2 graden Celsius.
‘s Avonds de wal op met mijn stapmaatjes. Het was in de pubs de gewoonte om direct twee pinten bier te bestellen, dat was goedkoper en als er weinig of geen schuim meer op zat, nu dan stond er een zoutvaatje op de tafel en met een beetje zout kwam er weer leven in het bier.
Er werd in de bars veel country en westernmuziek van Jonny Cash, Jim Reeves, Jerry Lee Lewis en Ed Wilkes gedraaid. Mooie en goed in het gehoor liggende muziek.

Onenigheid.

De volgende dag was ruim één leeg en moesten wij, als matrozen naar beneden om met stekers en krabbers de wanden van het ruim schoon te steken. Er was veel van de ruwe-suiker, die eerst zacht geworden was in de Golf van Mexico en nu door de kou hard geworden aan de scheepswand blijven plakken. Een stom, erg vervelend maar noodzakelijk werk en we waren dan ook blij dat we ’s avonds weer de wal op konden.
Waardoor en waarom, ik weet het niet meer zeker maar ik kreeg, nadat wij het nodige bier genuttigd hadden,ruzie met Henk Peters, een van mijn stapmaatjes.
Ik kreeg tijdens het gevecht een dreun op mijn neus, waarna deze enigszins scheef stond en een grote dreun op mijn kin, K.O. Het likteken zit nog altijd op mijn kin achter mijn baard.
Ik werd naar het Jeanne dÁrc Hospital gebracht en tot tien uur de volgende dag woensdag 25 november ben ik daar verpleegd.
Neen, aan de Oostkust van Canada bewaar ik, na de ‘Kaap Hoorn’ en de “Ganymedes” niet zulke mooie herinneringen.
Toen ik de volgende dag weer aan boord kwam hebben we onze ruzie bijgelegd, Henk wist ook niet meer precies wat de oorzaak van de ruzie was geweest.
Een en ander voor ons hield wel in dat wij beiden boven bij de ouwe moesten komen. Daar kregen we te horen dat er voor ons geen verlenging van de aanmonstering voor de ‘Ganymedes’ meer in zat. Geen volgende reis meer op dit mooie sierlijke schip dus. We vertrokken 30 november uit Montreal voordat de zoetwatermeren zouden dichtvriezen en wij zouden invriezen want ijsbrekers kende Canada voor deze meren niet.
Van Montreal voeren we weer terug langs de Amerikaanse kust naar de Golf van Mexico en Caraibische Zee. Deze zee heeft een oppervlakte van 4,32 km2 met een diepte van 2220 meter. New Orleans met haar mythische naam. De broeierige stad aan de Mississippi vergeven van jazz, whisky, voodoo en… decadentie en nu dus nu ook verbonden aan “het vernietigende werk van de orkanen “Katrina” en “Rita. Daarnaast voeren we weer naar de mooie Caribische eilanden. Het stappen kon opnieuw beginnen waarbij het bier rijkelijk vloeide. Op het eiland Jamaica kochten we rum in. In het begin was het nog een beetje rum en meer cola maar toen de cola minderde werd het nog voornamelijk rum.

Loods gestaakt.

Op de terugtocht naar Nederland begon het voor het Engels Kanaal te waaien, een krachtige noordwester wind. Radio Veronica en radio Noordzee waren al weer te horen. Toen we de Straat Dover gepasseerd waren was de wind toegenomen tot stormachtig.
Donderdag 31 december oudejaarsdag lagen we met de kop op de golven voor IJmuiden. Windkracht 10 en omdat de loodsdiensten gestaakt waren, kwam de order ‘Vallen bakboord anker’. Tot ‘s avonds 1 januari lagen we oud en nieuw van ‘64 naar ‘65 zwaar te stampen met de pieren van IJmuiden in zicht. Neen, dat was niet leuk, oud en nieuw liggend voor IJmuiden zo dicht bij huis. De spanning was te snijden en er moest niet te veel gezegd worden aan boord.
Toen de wind enigszins wat afgenomen was kwam de loods aan boord en drie uur later meerden wij af aan de Levantkade op het KNSM-eiland in Amsterdam.
Zaterdag 2 januari 1965 monsterde ik af van een goed schip waar ik helaas niet meer mee mocht voor een volgende grote reis. In Amsterdam nam ik in een café afscheid van mijn stapmaatjes en nam, in lichtelijk verheugde staat de laatste trein naar Baarn. Tijdens de treinreis moet ik in slaap zijn gevallen en werd wakker toen de trein stil stond in Amersfoort. Ik ben gaan slapen in een 1e klas cabine. Ik was ‘s morgens vroeg, tien over zes met deze trein in Baarn waarna ik, na met tante Leni koffie te hebben gedronken naar mijn zolderverblijf ging.
In 1979 werd de ‘Ganymedes’ verkocht naar Honduras en kreeg de naam ‘Cosmos’ In het 1986 werd zij voor de sloop verkocht naar Columbia en daar werd op 17 februari begonnen. De ‘Ganymedes’ werd 24 jaar oud.

ms. Helicon.

Vier dagen later kon ik aanmonsteren voor het motorschip ‘Helicon’ van KNSM weer voor een kustreis. Hamburg, Bremen, Antwerpen en weer Amsterdam. De ‘Helicon’ was weer een klein schip van ruim 2500 BRT. Zij was evenals haar zusterschip de ‘Agamemnon’ in 1947 gebouwd bij Wm. Hamilton & Co Port Glasgow in Scotland. Begin maart was ik al weer thuis.
De "Helicon" was ook een lief scheepje met vier ruimen een opbouw van drie dekken en een smalle hoge pijp waar de twee witte banden op de zwarte schoorsteen goed uitkwamen.
In 1966 werd het scheepje verkocht naar Piraeus en voer tot haar sloop in 1974 te Hsinkang op het eiland Formosa als ‘Eleni’

ss. Breda.

Na een week verlof in Amsterdam monsterde ik voor het stoomschip ‘Breda’. Dit schip was in 1945 gebouwd als ‘Antioch Victory bij de Bethlehem Fairfield Shipyard te Baltimore in de Verenigde Staten en werd in 1947 aangekocht door de KNSM. Zij mat 7648 BRT en was een z.g.n. snelle Victorie met een stoomturbine van 8500 pk en kon daardoor een snelheid bereiken van 17 mijl per uur. Van deze standaardschepen in seriebouw werden er meer dan 500 afgeleverd waarvan er 39 onder Nederlandse vlag voeren. Reeds voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren er in de Verenigde Staten standaardschepen ontworpen. Ze werden gewoonlijk als 'standaard-types' aangeduid om ze onderscheiden andere van andere groepen van allerlei andere types zoals oorlogsschepen, sleepboten, en diversen. Gezien het grote aantal Victories dat gedurende de Tweede Wereldoorlog in dienst was gesteld is het opmerkelijk dat slechts drie Victory-schepen verloren zijn gegaan. Toch wogen deze verliezen zeer zwaar aangezien een ononderbroken stroom van militaire voorraden van vitaal belang was. Ook op dit schip was ik graag gebleven maar terug van de kustreis kwam de eigen bemanning weer aan boord voor een reis naar de west.

De laatste vier jaar heeft dit schip nog gevaren als ‘Trade Ambassador’ tot het in 1970 in Taohsiung op Taiwan 25 jaar oud werd gesloopt.

ms. Kreon.

Na de ‘Breda’ volgde weer een kustreis, nu op de ‘Kreon’ van 4.500 BRT. Gebouwd in 1960 als een van de serie van 13 ‘On’ - schepen’ gebouwd in de jaren 1955 - 1961. Het beetje geld dat ik met deze korte reizen verdiende ging zo weer op aan verblijf en drank in Amsterdam. Ik verlangde naar een grote reis.
Met de ‘Kreon’ weer naar Hamburg, Bremen, Antwerpen, Rotterdam en weer terug naar Amsterdam. De waterweg naar Hamburg leidde door een vaargeul, voor grotere schepen meer en meer van stuurboord naar bakboordswal die daar best hoog is. Dicht onder de wal naderden wij met de ‘Celebes’ Schulau, dat is de poort van Hamburg. Dagelijks passeerden hier rond de zestiger jaren, 40 a 50 binnenkomende schepen van 50 ton of meer. Voor mij de verrassing, toen wij ongeveer vier streken van Schulau gekomen waren er plotseling een luide groet over het water schalde; eerst in de Duitse en daarna in de Nederlandse taal. Daarna door het spelen van ons eigen volkslied, het Wilhelmus een plechtige sfeer werd geschapen. In Hamburg leerde ik de Reeperbanh kennen met de vele kroegen.
Toen wij na twee dagen Hamburg weer verlieten, verliep de begroeting met de wens voor een goede behouden reis, eerst weer in de Duitse dan in de Nederlandse taal en de hoop op een spoedige wederkeer in de haven van Hamburg en dan volgde weer het Wilhelmus. Toen wij gepasseerd waren werd aan de gasten op het terras via een luidspeaker de naam en nationaliteit van het schip, grote, bouwjaar en de bestemming van het schip verteld. Dit heb ik zo vele malen op de Elbe mogen meemaken.
Daarna volgde Bremen en daarna Antwerpen aan de gezellige Scheldekade met de gezellige kroegjes. Deze havens kon ik wel dromen. De kustreizen waren voor mij niet goed. Op deze reis kwam ik in Hamburg op de Reeperbahn in een gevecht terecht waarbij rake klappen vielen. Ik kreeg een dreun op mijn neus en wonderlijk, daarna stond mijn neus, na de dreun in Montreal, weer recht. Ook na deze reis bleef ik weer in een stamcafé in Amsterdam hangen. Toen al mijn geld op was nam ik de laatste trein naar Baarn, bleef zitten tot Amersfoort. Ik bracht de nacht weer in de trein op het rangeerterrein in Amersfoort door. ’s Morgens weer nuchter zijnde ben ik blijven zitten in de eerste trein naar Baarn.

Met het schip de ‘Kreon’ is ook lang gezeuld. In 1973 werd zij aan Vroon Liberia te Monrovia verkocht. Zij werd drastisch verbouwd tot veeschip en kreeg de naam ‘Caribbean Express’. In 1975 kreeg zij de naam ‘Cap Farina’. In 1976 werd zij weer verkocht en weer verbouwd nu tot scheep-cariër en kwam weer in de vaart onder de naam ‘Merino Expresse’.
In het jaar 1984 werd zij verkocht naar de Philippines. In 1988 op de Philippines en daarna in 1989 voor de sloop naar Alang in India. Hier varen de schepen op de kust en worden zo gesloopt.

Ik kon, dat kunnen jullie wel begrijpen, Hamburg, de Bonte Koe op de Reeperbahn in Hamburg wel dromen. Ik miste de tropenzon, want wat is er mooier dan in een tropennacht op de bak te staan. Hangend over de reling en het gemurmel van de boeggolf te horen. De verveling sloeg toe en het verlangen weer weg te willen werd met de dag sterker, vooral ook vanwege …geldgebrek.

ms. Daphnis.

Na de ‘Kreon’ volgde nu op 1 april 1965 de 3.000 ton metende “Daphnis” voor de grote reis naar de West. Zij was een de serie van 10 ‘Is’ boten gebouwd bij Gebr. Pot, Bolnes in de jaren 1954 - 1957.
Zij voer in slingerdienst op de West en het was echt een slingerdienst. Bij het mooiste zeetje, het gladste water, bij windstil weer rolde de “Daphnis” op de golven van de deining naar buiten de sluizen. Toen wij 3 april het Engels-kanaal verlieten werd de slinger voor dit ranke scheepje sterker en deze bleef 24 uur per dag. Slingerend en stampend tot de Azoren. Daarna genietend van de subtropische oceaan met de brede ‘swell’ en lekkere temperatuur. Barbados was de eerste haven die we in de West bereikten.
Het gebruik van teveel bier gaf mij meer en meer problemen. Ik kwam te laat en soms dronken aan boord na het passagieren. Ik kreeg van de kapitein een strenge waarschuwing. Drie weken later werd ik door de 1e stuurman betrapt toen ik sliep tijdens de wacht.
Ik kreeg gagestraf, (inhouding van salaris) opgelegd. Dat ging aan boord zeer officieel. Ik werd in de officierenmessroom geroepen en daar zat de kapitein, 1e stuurman en de hoofdmachinist achter een tafel. De kapitein las het strafbare feit op waarvoor de gagestraf werd opgelegd. Een maandgage straf, maar de maand straf hield ook in dat ik ook een maand niet van boord mocht. De opgelegde gagestraffen door; vechten, te laat komen, slapen tijdens de wacht, dronkenschap of muiterij, waren bedoeld om de orde aan boord te handhaven en het geld was in principe bestemd om zeelieden in de ‘Prins Hendrikstichting’ een rustige oude dag mee te bezorgen in het Verzorgingshuis in Egmond. Tot 1969 was dit huis voor oude zeelieden onafhankelijk van subsidies van het Rijk, Provincie of Gemeente.

Van boord gezet.

In Santo Domingo op de Dominicaanse republiek ging ik, eerlijk is eerlijk op aandringen van mijn maatjes met hen mee de wal op, passagieren, maar het was natuurlijk stom, zo stom!!
Toen wij later rumoerig en ver over twaalven aan boord kwamen stond de 1e stuurman boven aan de gangway. De volgende dag werd ik bij de kapitein geroepen en kreeg te horen dat ik op staande voet ontslag kreeg, per direct was afgemonsterd en op een thuisvarend schip zou worden geplaatst!
Twee dagen later werd ik op 15 mei 1965 in St. Maarten ontscheept en bleef twee dagen in een hotel op St. Maarten. St. maarten is echt een apart eiland. Het is de enige plek waar Nederland aan Frankrijk grenst. Het heeft twee hoofdsteden, een aan de Nederlandse en een aan de Franse kant. Maandag 17 mei vloog ik met een toestel van KLM naar Willemstad op Curaçao. Daar kwam ik in het zeemanshuis van het ‘Leger des Heils’ aan de Hoogstraat 18 tegenover de haven terecht. Ik weet nog dat dit zeemanshuis indertijd werd gerund door brigadier Lodder met zijn vrouw, lieve mensen die goed voor mij waren.
Drie dagen later kwam de ‘Achilles’ aan op Curaçao, een zusterschip van de ‘Ganymedes’ binnen. Met dit schip ben ik thuisgevaren. Aan boord mocht ik ook echt niets doen, ja boekjes lezen.
Zo was na de ‘Daphnis’ ook mijn loopbaan bij de KNSM beëindigd en had ik geen cent te makken. Er zouden nog vijf jaar varen volgen bij Rederij 'Wagenborg' in Delfzijl, Rederij 'Spliethoff' in Amsterdam en rederij Hoff in Rotterdam. Maar dat is een ander verhaal.

Ook de loopbaan van de ‘Daphnis’ liep op de klippen. In november 1980 liep het schip onderweg van Misurata in Libië aan de grond en werd wrak geslagen.

Van 10 jaar zeeman werd ik in 1970 een zorgman. Volgde ik de sociale academie in Groningen en werd een maatschappelijk werker in Noord Groningen. Daarna directeur van een zorginstelling in Winschoten en later in Nijkerk en Hoevelaken. Startte een Hospice. Inmiddels, na twee jaar als manager het kinderhuis 'Jemima' voor verstandelijk gehandicapte kinderen in Bethlehem in Israël te hebben gewerkt en het huis afgebouwd, een veranderingsproces te hebben aangebracht, een professionalisering en een sociaal en financieel netwerk te hebben opgezet, alweer vijf jaar gepensioneerd. Zo werd ik toch nog kapitein met 150 personeelsleden. Maar soms, soms is daar weer die onrust.
Scheep gaan, zeeën bevaren, je leven
en weten, met huid en haar weten,
ergens een gezicht om thuis te komen,
ogen in Bombay, Afrika, de Oost, de West
die ik nooit meer vergeet en mij binnenhalen,
weten, met huid en haar weten, ergens een
vriend, een vriendin.
Ergens een hart om voor anker te gaan.

Klaas Hoekstra.
shipwis
Berichten: 70
Lid geworden op: 29 jan 2007 15:39
Locatie: rotterdam

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door shipwis »

mooi verhaal Klaas,
maar zó herkenbaar, :lol:
deze is niet van mijzelf, maar er is ooit eens 'n Kapitein geweest,
die zei het volgende '''ze varen niet om te varen,
maar om goedkoop van de ene orgie naar de andere orgie te komen" :mrgreen: :mrgreen:
groets, pete
it is by growing old,
that one remain young.
Evert Sikkema
Berichten: 3526
Lid geworden op: 31 dec 2004 08:19
Locatie: Noord Holland

Re: GHV schepen "Oldies".

Bericht door Evert Sikkema »

Afbeelding
Ik neem aan, gezien de rode streep onder de naam, dat dit de Bodegraven is van de voormalige KNSM.
Het was het laatste schip dat uit IJmuiden vertrok in de meidagen van 1940 met aan boord o.a. de kunsthandelaar Jacques Goudstikker die onderweg op raadselachtige wijze om het leven is gekomen (Val in het ruim), maar dit schip is ook bekend van het 'kindertransport' van mevrouw Truus Wijsmuller-Meijer, die meer dan 10.000 Joodse kinderen gered heeft uit de handen van de Duitsers.
Zie voor dat verhaal o.a. : https://nl.wikipedia.org/wiki/Truus_Wijsmuller-Meijer
en voor het verhaal over het schip kijk o.a. hier: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bodegraven_%28schip%29

PS Jaren geleden heb ik dit schip een keer geschilderd voor Joodse mensen in Engeland die in mei 1940 ook op het laatste moment met dit schip konden vluchten. Ze vertelden dat ze in eerste instantie overal geweigerd werden om In Engeland aan land te gaan, maar dat het uiteindelijk toch gelukt is in Falmouth aan de zuidkust van Engeland. Jammer genoeg heb ik niet een foto gemaakt van dat schilderij, maar volgens mijn herinnering heb ik het geschilderd aan de hand van een achteropname van het schip. Misschien was het wel deze foto.
groeten
Evert Sikkema
As it tij ferrint, moat men de beakens fersette.
Ben
Berichten: 10399
Lid geworden op: 31 dec 2004 16:46
Locatie: Goutum

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Ben »

@Evert, bedankt voor je zeer interessante bijdrage. Hier is nog een foto van de Bodegraven:
Bodegraven 1929.jpg
Bodegraven 1929.jpg (32.71 KiB) 3627 keer bekeken
Ben
Berichten: 10399
Lid geworden op: 31 dec 2004 16:46
Locatie: Goutum

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Ben »

Afbeelding
IDNo: 5003772 Year: 1955 Name: AEGIS Flag: NLD Tons: 3003 DWT: 3830 Length overall: 98.3 LPP: 91.4 Beam: 14.3 Builder: Boele's, Bolnes
Subsequent History: 70 ALIAKMON AEGIS - 79 HANNELIESE - 79 MARIA P. Disposal Data: BU Gadani Beach 15.12.80 [Zulfiquar Metals Ltd]
Roy
Berichten: 4732
Lid geworden op: 06 feb 2011 20:32

Re: K.N.S.M - N.K.M. - W.I.S.M. schepen.

Bericht door Roy »

De "Aegis" vaart hier in kleuren van de Scheepvaart Maatschappij Suriname.
Daar waren er wel meer van, maar welke allemaal is mij niet exact bekend....... :shock:

m.v.g., Roy
Plaats reactie