De tjalk in binnen- en buitenvaart.

[Janna]

Ben benieuwd welke kwalificaties Erik deze tjalk toedicht...

Harry

Kwalifikaties, inhoudelijk weinig Harry

Maar een lief scheepje vind ik het wel. Kun jij de naam of thuishaven lezen achterop?

Niet al te groot, krap 100 ton als-ie dat al haalde. Ook niet zo hol, 1,60 of zo. Sierlijk helmhout. En nog een houten roef. Ze hebben die spiegel afgezet met een wit randje, mooi.
Ik zie geen kistluik. Opvallend dat het slijtplatrond op het berghout niet onderbroken was tpv het zwaard. Oud plaatje, nog wel voor de twintiger jaren denk ik. Braadspil en strijklier voorop, nog geen ankerlier. De vallen van de fok nog op talies, in het want. Zou er aan bb naast de mast al een tuiglier staan, of zat daar een nagelbank? Niet te zien.
En wat zou dat zeiltje wat ze voorop opgehangen hebben doen?

Een Hollandse tjalk denk ik. Vanwege dat lange schanddek voorop. Zo lang heb ik ze nog niet gezien, helemaal vanaf het want naar de kop. Een schanddek is een strip op het boeisel, met soms daarop weer een platrondje. De voorbolders passen er precies op zoals je ziet. Kattekoppen is de term voor dit soort bolders denk ik. Gegoten. Toen er meer en meer gesleept werd werden veel van dit soort bolders vervangen door pijpbolders, waarbij de pijp vaak rond gezette en dichtgeklonken plaat was. Op pijpbolders bleef de draad beter heel. Bovendien wilden die gegoten bolders wel eens scheuren, vooral bij kou. Meestal werden de voorbolders als eerste vervangen, en op sommige schepen bleef het daarbij.

De tjalk die ervoor ligt is een 'dikke' tjalk.

[Janna]

Eric,
Mooie foto's van de tjalk; stuur ze meteen door naar Dedemsvaart!
Ik wist niet dat het schip een ligplaats had in Delfshaven.

Tjalk:"Johanna"gebouwd in 1905 bij Mittendorff.
Eigenaar: J Kleine Lzn.
L:23.42 mtr.Br:4.88 mtr.D:1.95 mtr. 130 ton.
1931: "Johanna" Eigenaar: A Kleine. 491B Zwolle 1931.
1951: 26 pk 1cyl. Blackstone.
1971: "Johanna" Eigenaar: J Pijnappel. Woonschip.
1973: "Jodocus"Eigenaar: J D Hamoen.
2003: "Jodocus" Eigenaren: Groteboer & van Elburg.
Ligplaats Delfshaven.
Tammo.

Nog maar een paar plaatjes voor Dedemsvaart dan Tammo:



Flinke beretanden, passen mooi bij het spil. Geen ankerlier.




Aan sb een dreg en aan bb een klein werpankertje, hoewel zonder draad of iets. De Blackstone staat er nog in geloof ik. Weinig achteruit?

[t.fluks]

Eric,
een mooie serie, zo. In dank aanvaard!
Tammo.

[t.fluks]

Eric,
het 1e mailtje was net weg, toen mij, op de laatste foto iets opviel.Je ziet hier iets, wat schepen op de Dedemsvaart meer hadden.
Een "hak" was gebruikelijk, om de schroef, leeg, onder water te houden.De Dedemsvaart had een officiële diepgang van 5 voet.
Dat was vooral schipperen te Balkbrug, waar de balk de diepgang precies aangaf en owéé, als je die raakte!
Aanleggen en lichten, eventueel op paard en wagen!Later werd het beleid wat versoepeld en gingen we wel met 1.65 mtr de vaart op.
Om wat centimeters te winnen, werd de hak gesplitst en draaide de schroef dus door de ontstane opening.
Deze foto toont een geschiedenis!
Tammo

[Kees Keijzer]

Ik was vanmiddag even op de René Siegfried in Dordrecht en daar kreeg ik van Wim Hoogeveen ex "Miramar" een enveloppe met foto's en documenten van de tjalk van zijn grootvader.
Hier een beknopte levensloop van het schip;

Het koopcontract;

De werfrekening bij de aankoop;

Een cognossement van een reis aardappelen van de Biesbosch naar Veendam uit 1954;

Het schip als zeilschip op de helling;

Winter 1938 bij Nouri en van der Lande in Deventer met de opduwer er achter;

Vermoedelijk in Alkmaar;

Drie foto's waar het schip weer onder zeil gebracht is;



En tot besluit een stukje huisvlijt van Wim; een model van de tjalk "Twee Gebroeders" van z'n grootvader;


Zo, dat staat er weer op, met dank aan Wim Hoogeveen.
Zal Erik 'Janna' ook wel interessant vinden.
Gr, Kees.

[Gerben]

Zo, dat staat er weer op, met dank aan Wim Hoogeveen.
Zal Erik 'Janna' ook wel interessant vinden.
Gr, Kees.

Hallo Kees,

niet alleen "Janna" vind dit interessant!
Weer een mooi tijdsdocument met leuke details; in het oog springt de mooie zeeg van het schip, een flink krom schip, daar hebben de bouwers geen moeite gespaard. Ook meteen opvallend is de grote leeuw op het roer, zeker geen standaard versiering voor een tjalk! Tussendoor een foto met een "gewone" klik, als de foto's op volgorde staan dan zullen ze de leeuw wel netjes in de roef hebben staan en een "alledaagse klik" erbij hebben. Verder valt me natuurlijk de roef op, oorspronkelijk een houten roef, later een stalen roef. Ook opvallend voor dit formaat de drievoudige wanten. Wat slecht te zien, maar ik denk toch te zien dat er een braadspil en een strijklier op het voordek staan, een mooie overgangs-oplossing. Soms met een kettingoverbrenging tussen de lier en het spil (Oa nog in gebruik op de tjalk "Zwarte Haan"). De strijklier is pas "in de mode gekomen" toen er steeds meer spoorbruggen kwamen. Er gaan hardnekkige geruchten rond dat de spoorwegen zelfs een premie hebben betaald om de kosten voor het strijkbaar maken van masten te financieren! Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het wel mogelijk is om een mast via een braadspil te strijken, maar da weet je aan het eind van de dag wel wat je gedaan hebt! Dat doe je dus liever niet zo vaak...
Ook opvallend dat er op de oude foto's ronde poortjes in de kont zaten, op de recente foto's heeft ze "raamvormige" poortjes gekregen. Dat zal iemand wel mooier hebben gevonden, maar eigenlijk gaat dat aan restauratie voorbij

Groeten en weer bedankt voor de mooie plaatjes en het verhaal erbij!

[Janna]

Janna vindt dit zeker interessant, alleen was 't even aan de aandacht ontsnapt. We zijn nl. druk aan het klussen om het schip weer wat beter voor elkaar te krijgen. Duizend en een klusjes, dat schip komt nooit af



Mooie krom en ook hol schip die Twee Gebroeders, typisch een Zuidhollandse tjalk. Van van den Adel neem ik aan. En nog best geveegd, want zoveel laadvermogen was het niet, die 106 ton. Zal best zeilen.

Ik vind die 4000 gulden die voor het schip betaald werd een berg geld voor een 100 tons zeiltjalk van toch al weer dertig jaar oud. Ze kregen dat schip niet goedkoop. Mijn schip kostte 25 jaar eerder nieuw 5000 gulden, maar was wel de helft groter.

Die "ijzeren veeren" die de werf maakte bij die hellingbeurt, wat zou daarmee bedoeld worden? Het beslag om die zwaardklampen? Of bedoelden ze veren voor aan de overloop, om de fok even bak te houden bij het overstag gaan?

In 1938 stonden dat ouderwetse spil en een strijklier er nog steeds op. Maar ze hadden wél twee zeillieren naast de mast, en inmiddels ook een stalen roef. Dus toch wat vooruitgang, ook in die slechte tijd.

Leuk om te zien wat ze voor dat reisje met 80 ton piepers van de Annapolder naar Veendam kregen. Die 1954 gulden lijkt me niet slecht betaald, zeker niet in die tijd. Het zal wel een dag of drie - vier varen geweest zijn met zo'n opduwer, maar toch. Werd daar die zijschroef van betaald het jaar daarop?

Ja, die poorten in de kont lijken een recente verfraaiing, want op de oude foto's heeft-ie ovale poorten. Maar heel misschien daarvoor nog raampjes?

Bij ons zat dat iig wel zo, en toen de raampjes verrot waren liet schipper Veldman er ronde patrijspoorten in zetten, compleet met een nieuw stukje plaat. Geladen zaten de blinden er altijd voor, en dan rotte de zaak wel weg op den duur.
Wij hebben die poorten er weer uit gehaald, er wéér een nieuw stuk plaat ingezet en die raampjes er terug in gemaakt. Nu zijn we alleen nog op zoek naar een betaalbare oplossing om die waterdicht, als een soort patrijspoort, afsluitbaar te maken. En dat valt tegen, want de meeste scheepsramen-fabrikanten willen daar niet meer aan. Of je moet het in aluminium willen, maar dat vind ik geen gezicht.

Op de foto's in Enkhuizen bespeur ik trouwens nog een paar bekende schepen; de klipperaak Maria uit Amsterdam en de tjalk Volharding uit Zaandam.

Mooi stukje geschiedenis zo, bedankt Kees

[pieter53]

Barkmeijer Vierverlaten??? Zou dat misschien Aalsum, Briltil of Stroobos moeten zijn? De Barkmeijer kochten de failliete werf Koningspoort in Vierverlaten pas in de dertiger jaren.

gr. Harry

Op 23 juli 1930 is de scheepswerf voor eenbedrag van fl.12.025,- aangekocht door de Gebroeders Barkmeijer,
Uit: 150 jaar Barkmeijer.

Nu je het zegt Harry, dat had ik kunnen weten.
Heb het klakkeloos overgenomen van de website van het schip. Daar moet je dus ook mee oppassen...

Volharding is niet altijd de naam geweest van de dektjalk zoals die nu vanuit Muiden vaart. In 1902 is die gebouwd in Vierverlaten bij de werf Barkmeier. Als ‘Twee Gezusters’ is die toen in de vaart gekomen.
.........

Ik kom 'm verder nergens tegen, heb er helaas geen meetbriefnummers van.

Zie hier: https://www.lvbhb.org/LSD/top/common/Q_D ... ode=Zs347N

[Kees Keijzer]

Bij de foto's die ik van Bram Korporaal, ex "Jenneke" kreeg om te scannen zat ook deze;

Eén van de Antwerpse schooltjalken, de "Ortelius" of de "Gerlache" met een bakstag bries varend op de Zeeuwse wateren.
Gr, Kees.

[Ben]

Nog steeds in de vaart, op 17 augustus 2009 gespot op het Kieler Kanaal bij Breiholz, de Duitse DIDE. Zij werd in 1901 gebouwd bij H. Holtman & Zn., Buinermond als tjalk Vier Gebroeders.
In 1929 werd zij als Grauerort verkocht naar Duitsland, 1965 - Gesa, 1966 - Dide.

Foto's: ©K. Goudriaan.

Zaterdag 9 augustus jl. kwam de DIDE in Wischhafen aan. Haar nieuwe eigenaar zal haar hier neerleggen als er na de zomer geen graanreisjes meer zijn van de Duitse eilanden naar de vast wal.
Foto's van haar aankomst in Wischhafen staan HIER.