Eric, ik ben een paar dagen weggeweest en werd bij terugleer wederom verrast door je geweldige “Reisverslag”. En ditmaal ook nog met een relaas uit het land van mijn kinderjaren en vroege jeugd. GEWELDIG!
Naar aanleiding van wat opmerkingen kan ik het niet laten wat aanvullende info te verschaffen. Je zegt:
het is zo'n sluis waarvan de deuren niet tegenover elkaar liggen.
Eric, dat heet in het jargon een bajonetsluis. In Binnenvaarttaal staat daarover:
bajonetsluis:
sluis, met brede kolk en 'verspringende' sluisdeuren. D.w.z. dat het ene stel deuren zoveel mogelijk aan bakboord en het andere stel zoveel mogelijk aan stuurboord (of omgekeerd) geplaatst is.
De bajonetsluis is een bijzondere vorm van de komsluis.
https://www.debinnenvaart.nl/binnenvaart ... jonetsluis
Leo zei:
ooit heb ik mij wijs laten maken dat die sluizen zo gebouwd zijn uit veiligheids- overweging
op weg naar Tilburg heb je een trapsluis die ook zo gebouwd is
het verhaal was dat als er in tijden van oorlog een deur uitgeschoten zou worden door een soort van torpedo dat hij dan nooit met een schot twee deuren er uit kan schieten waar door het kanaal leeg zou lopen aan de boven zijde
ik vond het nog al wat, maar ik heb geen verstand van sluizen
Leo, laat ik zeggen dat ik er een klein beetje “sluizen”verstand heb, maar ga er maar van uit dat Binnenvaarttaal in dit geval de enige juiste verklaring voor deze bouwwijze.
We kunnen het ons niet meer voorstellen, maar pas bij de bouw van de Beatrixsluis einde jaren dertig heeft RWS het sluishoofd net zo breed gemaakt als de sluiskolk.
Het bewegen van de deuren gebeurde natuurlijk lange tijd met ellebogenstoom.
Dan was het handig dat de deuren niet groter waren dan strikt noodzakelijk. De Maassluizen uit de twintiger jaren waren de eerste volledig elektrische sluizen in Nederland. Maar ook toen vond men het geldverspilling om rechte muren te bouwen.
Het was goedkoper om een stuk muur schuin te maken zodat de sluisdeuren kleiner konden worden.
Dat in Weurt en Heumen de sluishoofden 16 meter zijn, is te danken aan de gemeente Nijmegen. Die wilde dat de Kanaalhaven voor zo groot mogelijke schepen bereikbaar waren en wilde geen onnodige beperking in de breedte. De meerkosten van de langere sluisdeuren zijn destijds dan ook door de gemeente Nijmegen aan RWS vergoed. En zo werd sluis Weurt groter dan de andere Maassluizen en was daarmee tot de ingebruikname van de sluizen in Tiel en Wijk bij Duurstede (1952) de grootste binnenvaartsluis in Europa.
Bajonet sluizen zijn zeker niet uniek, maar de sluizen 15 en 16 waar Eric ons zo mooie plaatjes van heeft laten zien, zijn toch wel heel bijzonder, maar ook dat is nauwelijks bekend. Ze liggen namelijk “schuin” in het kanaal.
In de Katholieke Encyclopaedie uit 1933 legt Ingenieur Egelie uit welke slimmigheid hier is toegepast.
En ook niet echt algemeen bekend is dat daar in Roeven bij sluis 15 ( Nederweert) een van de eerste en oudste waterkrachtcentrales van Nederland ligt. Gebouwd in 1919, dus nog voor de bouw van de huidige sluis 15.
Dat zijn allemaal dingen die in mijn brein komen boven borrelen naar aanleiding van de plaatjes en de verhalen van Eric.