Pagina 1 van 5

Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 08 mei 2019 17:43
door Reinoud
Beste forumlezers,
Net lid geworden van het forum en heb al met heel veel plezier rondgekeken. Wat een hoop gezamenlijke kennis en ervaringen om te delen!

Zelf ben ik sinds kort de gelukkige eigenaar van de bouwtekeningen van het schip de "Safe" (SAlomons-FEenstra). Mijn opa was kapitein-eigenaar en is op 28 jarige leeftijd (eind 1939) met man en muis vergaan in de Oostzee, vlak onder Falsterbo. Waarschijnlijk op een mijn gevaren. Nooit is er iets van het schip teruggevonden. Maar lang leve internet: via een leuke omweg kwam ik dus de (9) bouwtekeningen op het spoor. Nu digitaal beschikbaar :D
Nu ik de tekeningen heb wil ik, niet gehinderd door enige kennis van modelbouw, het schip graag als varend model nabouwen. Met twee rechter handjes en veel lezen/leren op dit forum en het modelbouwforum (waar ik overigens verschillende zelfde gebruikers zie) moet ik heel ver komen.

Maar ik heb eerst allerlei vragen waarvoor ik denk hier heel goed terecht kan:
1. Hoe ziet het stuurwerkwerk eruit dat op het stuurhuisdek staat getekend als een rechthoekje? In de detailtekening lijkt het om een kettingaandrijving te gaan, maar hoe heeft dat gefunctioneerd? Zijn hier andere foto's/tekeningen van beschikbaar? ik kan ze niet vinden online. En als ik de foto bekijk van de proefvaart lijkt er over het dek een soort goot te lopen, onder de reddingssloepen door, tot naast het stuurhuis. Kan het zijn dat daar de stuurketting in lag?
2. Wat zijn de verdikkingen (3x) van voor tot achter over de huid? Het zijn niet de klinknaden. Zijn dit stootranden? Lijken geen houten randen te zijn?
3. De laatste vraag (voorlopig:)) gaat over een details op de opbouwtekening: ik zie daar rondjes getekend die ik niet kan thuisbrengen. Ze komen terug in de tekening met de verblijven. Lijken 'gaten' te zijn. Het lijkt om beluchtingen te gaan, ik zie zoiets terug op de foto. Maar... ook op het voordek zie ik ze staan op tekening. Hoe zijn dergelijke luchtpijpjes waterdicht te krijgen!?

Ben erg benieuwd wie er zoveel weet :D
Reinoud

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 11 mei 2019 21:29
door k-k
Reinoud, We hebben elkaar op het andere forum al "gezien", maar laat ik een poging doen om je vragen te beantwoorden. Ben van vroeger uit de binnenvaart, dus een echte coasterman ben ik niet.
Vraag 1. Het vierkant dat ik op de tekening met het stuurhuis zie is een van de boordlichten. Kan daarop niets vinden dat op een stuurlier lijkt.
Als ik zo naar de tekening van het stuurwerk kijk dan lijkt het me dat het kwadrant (schijf waar de ketting om loopt) op het sloependek te liggen.
Je ziet dat de roerkoning (roeras) daar naartoe doorloopt.
Dat verklaart dan ook de goot of buis waar de ketting door loopt.
Hoe een kettingstuurwerk in elkaar zit zou je kunnen bekijken op het model van de sleepboot Maarten.
Link zal ik bijvoegen. Je moet zelf maar even scrollen om meer details te zien. Ook naar andere pagina's.
https://www.modelbouwforum.nl/threads/s ... 33/page-23
Vraag 2 De verdikkingen op de romp. Deze middelste (dikste) is een halfrond dat ook op de bovenste tekening staat. De dunnere lijken klinknaden, waarbij de plaat gejoggeld is. Van één van de platen wordt dan de rand waar de klinknagels in komen iets naar buiten verzet. zie link
https://www.encyclo.nl/begrip/joggelen
Vraag 3 De gaten of openingen in het dek lijken me schijnlichten. Dat zijn een soort poorten met dik glas erin. In het glas zit vaak een soort prismatisch profiel, waardoor het licht dat van buiten komt binnen wordt verspreid.
Mocht ik het fout hebben dan komt er vanzelf wel commentaar.
Gr. Klaas.

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 11 mei 2019 22:10
door Gert Schouwstra
Helemaal goed Klaas, ik ben het er 100% mee eens.

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 12 mei 2019 09:25
door Edith
Ben helemaal nieuw op dot medium . Maarvolgens Mij is het bovenste gedeelte van het kwadrant voor noodstuur met tallies. De onderste samengestelde liggend u voor de stuurketting het vreemde is dat er ook gesproken worst ver Engels stuurwerk en dat is met wormwerk en as over dek hoop dat u hier iets aan heft vr gr

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 12 mei 2019 12:19
door k-k
Edith, Ook ik heb op de eerste tekening het Engels stuurwerk gezien. Later zie je dat nergens terug. Op de tekening met het kwadrant staat ook de arm voor de talies. Waarschijnlijk is er tijdens de bouw of later nog een en ander aangepast. Want op de foto zie je wel de as naar het sloependek, maar daar ontbreekt de "broodwagen" als houten overkapping van het Engelse stuurwerk. Uit de tekening kan ik niet goed afleiden op welk dek het kwadrant en de ketting was gesitueerd. Zelf ga ik uit van het sloependek, omdat er op het hoofddek, vlak achter de roerkoning een winchkop (kaapstand) staat. Gr. Klaas.

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 12 mei 2019 13:32
door Edith
Sommige reders waren erg behoudend mogelijk heeft het ook te maken met de classificatie op de tekening zag ik horrpitaal staan volgens mij waren dat hoger of wereldwijd gecl. Schepen en was en nood stuursere noodzakelijk wat bij een engelsstuurwerk moeilijker was ook werd er opde roerkoning soms een verlengstuk geplaatst die dan diende als roerstand aanwijzer standaard was op het sloependek vergr. Edith

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 12 mei 2019 17:29
door k-k
Het schip was geclassificeerd voor groote kustvaart. Gr. Klaas
https://www.marhisdata.nl/schip&id=5657

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 13 mei 2019 12:56
door Reinoud
Dank voor jullie reacties. Fijn dat er meegedacht wordt.
Mbt de gejoggelde plaat denk ik dat Klaas helemaal gelijk heeft. Op de bijgevoegde foto de Safe in aanbouw op werf Fikkers.

Afbeelding

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 13 mei 2019 13:56
door Reinoud
Mbt de schijnlichten heb ik me bedenkingen. In de ruimten waar de schijnlichten in uitkomen zitten ook patrijspoorten. Die dubbeling èn het feit dat er een kapje boven de pijpjes op de foto is te zien doet me vermoeden dat het toch iets anders moet zijn.

Heb gezocht naar afbeeldingen van de oude kustvaarders maar daar zie ik nergens dergelijke pijpjes. Mogelijk een eigen inbreng van de kapitein-eigenaar? Blijf ik alleen zitten met de vraag hoe dat zeewaardig kan worden afgedicht? Wellicht met hoezen van zeildoek?

Hoop dat iemand nog andere ideeën heeft of zelfs eigen ervaring/foto?

Re: Kustvaarder "Safe" (1939)

Geplaatst: 13 mei 2019 14:25
door Reinoud
En dan de laatste: het "Engels patent" stuurwerk.
@Edith: welkom op het forum. Direct een mooie inbreng. Het klopt dat er op de roerkoning een noodstuur zit met talies. De tekening met het bovenaanzicht van het sloependek is van 25-11-1939 en is dus van na de proefvaart (26-07-1939), sterker, het schip was toen al vergaan (okt 39). Het líjkt dus een aanpassing te zijn. Maar dan vraag ik me af wat ik op de foto van de proefvaart zie. Dat lijkt toch veel meer op de kettingschijf (diameter 2 mtr) volgens de bovenstaande bouwtekening.
Dat de tekening van latere datum niet persé beter overeenkomt met de werkelijkheid wordt bevestigd door het feit dat de 2 luchtkokers naar de machinekamer voor de brug op de bovenste twee tekeningen uiteindelijk niet zijn terug te vinden op de foto's van de proefvaart en één fotootje van een houtreis.

Ik ga denk ik maar voor de constructie met de kwadrant op de roerkoning en de kettingen. Wat ik op de foto zie is misschien ook wel een houten vlonder dat over het kwadrant is gebouwd. Ik ga daar nog eens op puzzelen. Wellicht heb ik tegen de tijd dat ik eraan toe ben wel antwoorden:)