Sluizen.

Alles over binnenscheepvaart
Kees Keijzer
Berichten: 9008
Lid geworden op: 16 mar 2005 09:49
Locatie: Papendrecht

Re: Sluizen.

Bericht door Kees Keijzer »

Vroeger kon er heel veel..
Groet, Kees.
Als het niet gaat zo als het moet, moet het maar zo als het gaat.
Afbeelding
kabo
Berichten: 3430
Lid geworden op: 08 jul 2017 15:56

Re: Sluizen.

Bericht door kabo »

Postkarte Wanne Rh.-Herne-Kanal.jpg
Postkarte Wanne Rh.-Herne-Kanal.jpg (154.93 KiB) 1399 keer bekeken
Drukte op het kanaal met veel zwemmers in de jaren 60/70.
gr. Bas
klipper
Berichten: 1314
Lid geworden op: 03 jan 2010 18:10

Re: Sluizen.

Bericht door klipper »

itasca melde wat door de stuw varen in Vietnam, er is mij wel eens verteld dat in lang verleden dat op de bovenschelde dat ook gedaan werd voordat er sluizen waren. Verder werd een opstuw zysteem toegepast doorde de schippers van deEnterse zompen in overijsel.Het hulpmiddel waren de schotten die op de boeiing stonden en dwars in de dinkel berkel of regge werden geplaatst om water op te stuwen. Gr
Roy
Berichten: 4732
Lid geworden op: 06 feb 2011 20:32

Re: Sluizen.

Bericht door Roy »

Bedankt voor de antwoorden.
Weer, ( iets ), wijzer geworden...……..

m.v.g., Roy
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Sluizen.

Bericht door pieter53 »

Verbazend dat zo een tekst uit ca. 1850 keer op keer herhaald wordt, als of het gisteren nog gebeurt is :)

Uit: www.dbnl.org: De Gids jaargang 15 1851.
Hydrographie van Overijssel.
I. De Overijsselsche Wateren. Door Willem Staring en T.J. Stieltjes, Luitenants der Artillerie. Gedrukt bij J.J. Tijl te Zwolle. 1848.
II. De Rhijn-Wezervaart, door T.J. Stieltjes, ontslagen Officier, en Willem Staring, Luitenant der Artillerie. Te Zwolle, bij W.E.J. Tjeenk Willink. 1850.

Hier en daar vindt men houten stuwen, welke het water ophouden, tot het drijven van molens. Bij al deze opstuwingen is het problema volkomen opgelost, om met de minste kosten het meeste nadeel aan de afwatering toe te brengen, en de scheepvaart, met den meest mogelijken overlast, zoo weinig mogelijk te helpen. Soms hebben deze stuwen tot het doorlaten der vaartuigen slechts een schut, zoodat er, bij elke doorlating, veel water verloren gaat en het vaartuig, bij het afkomen, kans heeft van beschadiging. Dit waterverlies laten zich de molenaars door de schippers grof betalen. Soms ook is er, voor het doorschutten, eene oude, vervallen schutsluis naast de stuw of in een zijkanaaltje aangelegd. De molenraderen gaan langzaam rond met een gering verval, hetgeen evenwel niet belet, dat de stuwen lekken. De molenstuwen kunnen het hooge opperwater niet goed doorlaten, al trekt de molenaar al zijne schutten; geheel vaste stuwdammen heeft men hier te lande niet. Derhalve baant zich het water vaak een weg achter de stuwen om, zelfs bij standen, niet hooger dan des zomers kunnen voorkomen. Soms ligt er een molenstuw juist aan de uitmonding in de hoofdrivier, en deze stuw kan dan in geen geval schepen doorlaten1. Boven elke stuw is zeker eene ondiepte, een weinig beneden zeker eene kolk, die, nog een weinig lager, weder met eene ondiepte afwisselt.

Eenige open zompen, die een paar duizend pond laden, varen gezamenlijk op of af. De schippers zijn dan in, dan naast hunne vaartuigen, die zij door trekken, duwen en boomen zoeken voort te krijgen. Zij komen bij eene plaats, waar een weg zacht naar den bodem afloopt. Eene kar komt aanrijden en daalt in het stroompje af, om, eenige oogenblikken later, aan den anderen kant behouden weder op den oever te komen. Hier is een doorrid, die opzettelijk onderhouden wordt, en waar de zompen niet overheen kunnen. Er is hier geen stuw, maar de schippers weten raad. Zij hebben, als een noodzakelijk scheepsgereedschap, spaden medegenomen, gaan aan land, steken den grond links en regts in het wilde af en leggen, zoo spoedig mogelijk, een aarden dam dwars door het riviertje, en beneden de ondiepte. Is het water, door den dam opgehouden, hoog genoeg geklommen, dan varen de schippers de ondiepte over en steken den dam door, of laten dien liggen, al naarmate zij af- of opvaren. Het zand verspreidt zich over den bodem, en maakt dien alweder ondieper. De boeren met hunne karren kunnen dan op hunne beurt wachten tot de rivier tot haar gewonen, schoon abnormalen, toestand is teruggekeerd.

Een weinig verder ontmoeten de schippers eene brug, die niet hoog genoeg is, om hunne ligt geladen vaartuigen door te laten. Doch de brug is naauw, dus ligt de bodem onder haar diep; de schippers laten in hunne schuiten water, dat zij later weder uitpompen, en overwinnen zoo dit nieuwe beletsel. Op eene andere plaats komt de zompenvloot aan eene molenstuw; varen zij de rivier op, dan zenden de schippers een hunner vooruit, om den molenaar te betalen en hem de schutten te doen trekken, opdat zij van het afgevloeide water op het laatste gedeelte van het benedenpand nog eenig voordeel zouden hebben. In alle gevallen handelt de molenaar naar goedvinden; maar, ook buiten zijn schuld, moeten de schippers soms, bij zeer laag water, dagen lang wachten, eer zij de stuw kunnen doorvaren.
Eenigzins geregeld bedijkt zijn deze watertjes zelden, voldoende bedijkt nooit. Meestal is er slechts hier en daar tusschen de hooge gronden eene kleine kade, in den regel door de boeren na elken wintervloed opgemaakt, om door den volgenden weder te worden vernield.
Bij zeer hoog water verandert het riviertje geheel van voorkomen. Dan is het geheele bed volstrekt onherkenbaar en het watertje wordt een stortvloed, welke, door gedurige opstuwingen en vernaauwingen beklemd, zich overal zijdwaarts uitbreidt en vaak eenige honderd ellen breed wordt. Niet zelden worden bruggen medegerukt, boomen ontworteld, en vele honderden bunders weiland met zand overstelpt. Met het doorbreken der kaden strekt zich de stroom nog verder uit, en buiten het eigenlijk stroomgebied stort zich een deel van het water op de beeken eener andere afwateringskom, en vermeerdert zoo den overlast, welke de insgelijks hoog gestegen wateren dezer streek reeds veroorzaakten.

Onze lezer verbeelde zich niet, dat voorgaande beschrijving overdreven is. Zij levert een waar tafereel van hetgeen men in een goed gedeelte van Gelderland en Overijssel jaar op jaar ziet gebeuren. Het spreekt wel van zelf, dat de opstuwingen het afvoeren van het losgeworden zand bijna geheel beletten, zoodat er elk jaar nieuw zand in het bed komt en dit dus ook hoe langer hoe slechter wordt.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
klipper
Berichten: 1314
Lid geworden op: 03 jan 2010 18:10

Re: Sluizen.

Bericht door klipper »

LS, als ik een en ander lees over belemmeringen door de molenaars t.o de zompschippers, is er in wezen niet zo veel veranderd voor de binnenvaart oa regelgeving door deskundigen. Ik ben zelf in het bezit van het boek, VAREN WAAR GEEN WATER IS. reconstructie van een verdwenen wereld. Geschiedenis van de scheepvaart ten oosten van de ijssel. van 1300 tot 1930. Heel intressant. Gr
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Sluizen.

Bericht door pieter53 »

Ah, het werk van Schutten....

Nog wat van Staring over de Zompen (Sompen)
(Als ik het goed begrepen heb uit: De Landbouw op de Nederlandsche zandgronden" ca.1852)

"Verplaatst U thans eens in den zomer bij schaarschte van water,
en wendt Uwe blikken naar het riviertje de Regge in Overijssel,
daar, waar dit den voet van den Lemelerberg bespoelt. Van
den vroegen morgen tot den laten avond, op eenen langen zomerschen
dag, heeft dat tiental mannen gezwoegd en gezweet,
om, dwars door het riviertje, eenen dam op te werpen.
Eindelijk is die gereed, het opgestuwde water verzamelt zich
langzamerhand daarachter en heft tevens een tiental zompen 29)
op, het eigendom der lieden, welke zich daar zoo dapper geweerd
hebben. Eenige uren, een 'dag wellicht, moet er verlopen voor
dat het vereischte peil wordt bereikt.
Nu plotseling den dam doorgestoken; het water schiet ,met
kracht nederwaarts en sleurt de kleine vloot met zich mede, terwijl
de schippers alle krachten insparmen om door boomen de
gang der scheepjes te verhaasten. Alles gaat goed, tot een anderhalf
uur verder; daar is het water aan zijnen last ontsnapt, de zo
zuur gewonnen droppelen zijn verbruikt, en de vloot ligt weder
op het drooge. Nu weder de schop in de handen genomen; met
vereenigde krachten hetzelfde werk begonnen en geen moed verloren
- want dit is de eenigste wijze, waarop in den zomer de
Regge te bevaren is."
"Volgt mij nog een oogenblik naar den Mallemschen molen,
op den Berkel bij Eibergen. Daar ziet gij een heftig geschil tussehen
de molenaar en een aantal schippers, de voerders van de
zompen en houtvlotten, welke zich boven den molendam verzameld
hebben. Het is hier te doen om water te koopen, want hoewel
er eene schutsluis bestaat, weten de schippers, dat zij, zonder
eene extra toegift van den eigenaar der opgestuwde wateren, niet

122
verder ku~nen afzakken dan eenige weinige honderden schreden.
Na lang harrewarren is men het eens geworden; elke schipper
koopt voor een dubbeltje water en de molenaar zal gedurende een
kwartier uurs zijne schutten openen. Daar gaan ze los; alles spoedt
zich naar de schutsluis; een vlot voorop, maar, 0 jammer! daar
zet zich het ongelukkige ding vast; alle trekken, stooten, schuiven,
beuren, vloeken helpt niets; het vlot blijft vast zitten en belet
alle achter hemliggenden gebruik te maken van hun gekochte
eigendom,. van het water, dat ditmaal nutteloos nederwaarts
stroomt."

Uit: VORG, Verslagen en mededeelingen 72 (1957) blz 121/122
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
kabo
Berichten: 3430
Lid geworden op: 08 jul 2017 15:56

Re: Sluizen.

Bericht door kabo »

vreeswijk.jpg
vreeswijk.jpg (153.65 KiB) 1086 keer bekeken
Een bekende sluis voor vele varenden. Naam object noemen lijkt mij niet nodig op 26/5/2016
gr. Bas
kabo
Berichten: 3430
Lid geworden op: 08 jul 2017 15:56

Re: Sluizen.

Bericht door kabo »

heidelberg karlstor.jpg
heidelberg karlstor.jpg (165.03 KiB) 895 keer bekeken
Mooie omgeving om te varen.
gr. Bas
Kapitein Spok
Berichten: 2442
Lid geworden op: 11 apr 2012 22:31

Re: Sluizen.

Bericht door Kapitein Spok »

Ja Bas zo'n plaatje roept ook weer veel herinneringen op.
En dat het Neckardal een mooie omgeving is zal ik zeker niet bestrijden.
Maar de sterkste herinnering, wanneer ik zo afvarend deze sluis zie, is toch wel de opluchting dat er weer lucht te zien is.
Ik voel(de) me op de Neckar altijd erg opgesloten, en ik alleen recht naar boven ergens de lucht kon zien.
Ik was wat omgeving betreft toch veel liever op de Main.
Daar is er altijd wel een richting waar je recht vooruit kijkend, toch de lucht kunt zien.

Je kent wel die ansicht kaarten met zo'n Oostenrijks dorpje in een dal en rondom hoge bergen.
Ik denk dat wanneer ik daar twee weken zou moeten verblijven, ik nog gekker zou worden dan ik al ben.
Hoewel er beslist mensen zullen zijn die met zekerheid weten dat dit niet mogelijk is :mrgreen:
Plaats reactie