De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Alles over binnenscheepvaart
pieter53
Berichten: 8765
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Kees Touw
Berichten: 863
Lid geworden op: 12 jan 2011 12:24
Locatie: Rotterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Kees Touw »

Ik vond nog wat ongesorteerde foto's van de LEVEN IS STRIJD zonder datum. Maar ze zijn van langer dan 10 jaar geleden.
img076.jpg
img076.jpg (148.9 KiB) 1812 keer bekeken
img078.jpg
img078.jpg (143.86 KiB) 1812 keer bekeken
Het stuurhutje staat er hier nog op. Hier is goed te zien dat het wel degelijk een paviljoen had.
img080.jpg
img080.jpg (151.66 KiB) 1812 keer bekeken
Groet K.T.
pieter53
Berichten: 8765
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Erg kenmerkende overgang van de stuiten naar het berghout en ook de smalle gangetjes in de kop.
Je zou haast zeggen dat de werf te achterhalen moet zijn.

Pieter
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Kees Touw
Berichten: 863
Lid geworden op: 12 jan 2011 12:24
Locatie: Rotterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Kees Touw »

ZOGENAAMDE IJZEREN / STALEN POONSCHUITEN


In het boek ‘Scheepstypologieën’ uit 1988, onder redactie van Floris Hin komt in het hoofdstuk tjalken ook de poonschuit voor. De conclusie is dat er (tot 1900) weinig ijzeren poonschuiten zijn gebouwd. Er wordt gewezen op het feit dat sommige paviljoentjalken of –schuiten de trekken van een poonschuit hebben. Het komt er op neer dat het moeilijk is om te bepalen of je met een Zuid-Hollandse tjalk of met een poonschuit te maken hebt. Als mooi voorbeeld van een ijzeren poonschuit wordt de VERWISSELING genoemd. Het kenmerk van de poonschuit is de hoge steven. Hin schrijft dat bij de VERWISSELING die 3.20 meter boven de waterlijn uitsteekt. Wat er niet bij gezegd wordt is dat die steven bewust hoger is gemaakt om het schip meer op een poonschuit te laten lijken.
Is dat erg? Ach, het is maar hoe je het bekijkt. Wanneer je uitsluitend kijkt door een strenge historisch correcte bril dan is het natuurlijk niet in de haak. Maar als je kijkt met een minder strenge opvatting dan is zo’n poging tot oproepen van een beeld van een jammer genoeg verdwenen scheepstype misschien wel te waarderen.
Wat mij opvalt is dat niemand een ander karakteristiek van de poonschuit niet herintroduceert. Namelijk de kleine lengte-breedte verhouding.
Poonschuiten waren ten opzichte van hun lengte vrij breed. Eind achttiende tot halverwege de negentiende eeuw liep de lengte-breedte verhouding van 2.9 : 1 tot 3.2 : 1.
De lengte-breedte verhouding van de VERWISSELING is 3.7 : 1. Voor een optimale ‘poonlook’ zou er zomaar drie meter tussenuit kunnen. Ik hoop trouwens niet dat de huidige eigenaren van zogenaamde ijzeren poonschuiten dat gaan doen.

Ik heb tot nu toe zes nog bestaande zogenaamde poonschuiten gevonden. Waarbij moet worden opgemerkt dat de benaming Zeeuwse Poon bij DE DANKBAARHEID in de Schepenlijst van de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten op advies van Hein Sommer is veranderd in Paviljoentjalk.

1. PIETERNEL uit 1890 L.br.verh. 3.6 : 1
2. VROUWE ELISABETH (ex Verwisseling) uit 1892. L.br.verh. 3.7 : 1
3. MAATJE uit 1893. L.br.verh. 3.7 : 1
4. DE VROUW LEENTJE uit 1894. L.br.verh. 3.7 : 1
5. DE DANKBAARHEID uit 1894. L.br.verh. 3.5 : 1
6. LEVEN IS STRIJD L.br.verh. 3.4 : 1

K.T.
Kees Touw
Berichten: 863
Lid geworden op: 12 jan 2011 12:24
Locatie: Rotterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door Kees Touw »

ZOGENAAMDE IJZEREN / STALEN POONSCHUITEN

1. PIETERNEL BHS nr. 10499

Bouwjaar: 1890
Bouwwerf:
14.72 x 4.10 x 0.92 (diepgang 0.58)
[L.Br. verh. 3.6 : 1]
1928 – 1944 als schokker met een boomnet bij Nijmegen in de Waal.
1949 – 1984 als werkschip bij scheepswerf Jansen te Druten.
eig.: vanaf circa 1984, als casco met alleen het voordek er nog in, eigendom van Piet van den Hurk (1935) te Beneden Leeuwen.
Hij restaureerde het schip en bracht het onder zeil.
Bijzonderheden: houten kielbalk tussen twee hoekijzers.

Afbeeldingen te vinden op:
http://bhs11.lvbhb.nl/BHS/SchepenGalerij/show1ship.php?id=MTA0OTk=
Als de koppeling niet werkt kopieer het dan en plak het in de zoekbalk.


2. VROUWE ELISABETH

1e bekende naam: DE VROUW ELISABETH type: paviljoenjacht
Bouwjaar: 1892
Bouwwerf: A. van der Giessen te Krimpen a/d IJssel
Maten: 16.51 x 4.38 56.1 ton
[L.Br. verh. 3.7 : 1]
1e bekende eig.: Petrus Johannes Horians (1850-1897) Oud- en Nieuw Gastel
2e bekende eig.: Wed. P.Horians te Stampersgat (Oud-Gastel) (Bron: Liggers SMD meting Zevenbergen 04-08-1899)
Bijzonderheden: naam in Liggers SMD is DE VROUW ELISABETH. De vrouw van P.J. Horians heette Elizabeth den Ronden, dus met een Z.
3e bekende eig.: In 1901 verkocht aan A.J.W. Kraus te Zevenbergen
4e bekende eig.: Hermeten in België 28-10-1911 (BR 139 1 B) voor Leendert Hage te St. Maartensdijk. Nieuwe naam MARIA.
5e bekende eig.: Zeker van 1983 als VERWISSELING eigendom van Henk Hijdra te Leimuiden.
Dan zijn de gegevens: (?) geb. Ouderkerk a/d IJssel circa 1880 werf Duyvendijk.
16.50 x 4.40 x 1,60 m.
6e bekende eig.: Als VROUWE ELISABETH eigendom van Richard Jakubowski te Amsterdam.
Geb. Krimpen a/d IJssel 1892 Werf: van der Giessen
17.50 x 5.50 (maten wijken sterk af van de bovenstaande)
Motor: 78 pk Ford
img364.jpg
img364.jpg (140.68 KiB) 1793 keer bekeken
1983 als VERWISSELING
100_4686.jpg
100_4686.jpg (161.78 KiB) 1793 keer bekeken
2016 als VROUWE ELSABETH


3. MAATJE

1e bekende naam: GEERTJE ELISABETH type: jacht
Bouwjaar: 1893
Bouwplaats: Krimpen a/d IJssel
Maten: 17.18 x 4.55 67 ton
[L.Br. verh. 3.7 : 1]
1e bekende eig.: Hendrik van Gent (1849-1905) te Zevenbergen (bron: Liggers SMD meting 11-08-1899) Hij was in 1873 getrouwd met Geertje Elisabeth Nelemans.
2e bekende eig.: In 1924 overgenomen door Jan Wagenaar te Krabbendijke. Nieuwe naam: MAATJE. Later winkelschip te Wemeldinge.
3e bekende eig.: In 1990 kocht Harry van der Heijden het schip als casco van Henk Hijdra.
Huidige naam: MAATJE
100_5020.jpg
100_5020.jpg (191.41 KiB) 1793 keer bekeken
MAATJE Foto oktober 2017

4. DE VROUW LEENTJE BHS nr. 14599

1e bekende naam: DE VROUW LEENTJE type: paviljoenjacht
Bouwjaar: 1894
Bouwplaats: Krimpen a/d IJssel
Maten: 16.17 x 4.40 55.8 ton
[L.Br. verh. 3.7 : 1]
1e bekende eig.: David de Korte te Herkingen, hij was getrouwd met Leentje Moerkerk
2e bekende eig.: In 1924 overgenomen door Gebr. Chr. en Adr. Konings te Fijnaart.
Nieuwe naam: DE TIJD ZAL ’T LEREN
In ‘De Blijde Aankomst’ van David Hoogzand wordt het schip een ‘IJsseljacht’ genoemd.
Na de oorlog vele malen doorverkocht. Periode als woonschip in Maastricht. In de jaren ’70 door Jan Koomen gerestaureerd en onder zeil gebracht. Tegenwoordig vaart het als zeilend charterschip onder de oude naam.
Brandmerk: 9208 B Amst 1985
Op de site www.lvbhb.org komt dit schip voor. De twee vorige eigenaren noemden het scheepstype een Zeeuwse Poon, maar in alle vooroorlogse documenten komen typebenamingen voor als: paviljoenjacht, paviljoenschuit en IJsseljacht.
Motor: DAF, DA475, uit 1974.

Afbeeldingen te vinden op:
https://www.marinetraffic.com/is/photos ... TJE#965060

Als de koppeling niet werkt kopieer het dan en plak het in de zoekbalk.

5. DE DANKBAARHEID

1e bekende naam: DE DANKBAARHEID type: paviljoenjacht
Bouwjaar: 1894
Bouwwerf: Joh. Van Duyvendijk te Krimpen a/d IJssel
Maten: 15.28 x 4.34 x 0.70
[L.Br. verh. 3.5 : 1]
1e bekende eig.: beurtschippers Keemink te Pernis. (voordat zij dit schip hadden, voeren zij met een houten poon) mededeling van Marijke Keemink 04-06-2017 op de site www.ssrp.nl
2e bekende eig.: In 1900 overgenomen door J.A. van der Made te Fijnaart.
Maten Liggers SMD:
15.35 x 4.36 50.5 ton type: paviljoenjacht
Nieuwe naam: WILHELMINA WOUTRINA
3e bekende eig.: Liggers SMD 1943, A. van Rent te Rotterdam als DANKBAARHEID
15.28 x 4.65 x 1.51 m. (inzinking) meetnr. R13795N
4e bekende eig.: 1966 – 1979 – Renger Kremer te Loenersloot (in 1972 verbouwd tot jacht)
5e bekende eig.: 1979 – 1997 – Sigma Coatings BV te Uithoorn. (met schipper Gerard Sterkenburg)
Huidige naam: DE DANKBAARHEID
Motor: MAN / Nanni type 6.66E (120 pk / 2000 toeren)

Afbeeldingen te vinden op:
https://www.ssrp.nl/stamboek/opgemerkt- ... it-of-poon
Als de koppeling niet werkt kopieer het dan en plak het in de zoekbalk.


6. LEVEN IS STRIJD


1e bekende naam: LEVEN IS STRIJD
Bouwjaar: onbekend circa 1880 (?)
Bouwwerf: onbekend
Maten: 19.88 x 4.66 x 1.98 71 ton Meetdatum 1928
[L.Br.verh. 4.3 : 1]
Maten: na inkorting 16.00 x 4.63 x 1.59 (bron: onbekend)
[L.Br. verh. 3.4 : 1]
1e bekende eig.: Gebr. Bouman te Brielle 1928
Motor: 35 pk Industrie
2e bekende eig.: B. Kranenburg te Hekelingen 1960 (bron binnenvaart.eu)
3e bekende eig.: P.T. de Munt in Pernis 1962 (bron binnenvaart.eu)
4e bekende eig. A.D.C.Pronk te Delft 1994 (bron binnenvaart.eu)
Bijzonderheden: 53 B Brielle 1954 ENI-nummer: 3180053

100_5439.jpg
100_5439.jpg (162.07 KiB) 1793 keer bekeken
LEVEN IS STRIJD

Wie heeft er eigen foto's van deze schepen?
Aanvullingen en/of verbeteringen zijn welkom.
GROET K.T.
peelander
Berichten: 1783
Lid geworden op: 30 nov 2009 18:53

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door peelander »

De Maatje zag ik in 2017 op het droge in Rotterdam.
maatje 26 09 2017 (40).jpg
maatje 26 09 2017 (40).jpg (196.82 KiB) 1769 keer bekeken
groeten
Jan van der Pluijm
pieter53
Berichten: 8765
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Al eens hier gekeken? Creativ Commons licenties
https://commons.wikimedia.org/wiki/Cate ... ype:_Ships
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
PeterSchoeber
Berichten: 93
Lid geworden op: 25 jan 2016 21:08

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door PeterSchoeber »

Kees Touw schreef: 19 jul 2020 13:14 Ik vond nog wat ongesorteerde foto's van de LEVEN IS STRIJD zonder datum. Maar ze zijn van langer dan 10 jaar geleden.
img076.jpg
img078.jpg
Het stuurhutje staat er hier nog op. Hier is goed te zien dat het wel degelijk een paviljoen had.
img080.jpg
Groet K.T.
Maak er maar ruim 25, beter gezegd bijna 30, jaar van. Op de 3e en laatste foto is nog een stukje van het luchtspoor te zien dat in september 1993 buitendienst ging. De zogenaamde Wijnhavenpanden zijn nog niet volledig herbouwd dus ik gok op iets van ergens in 1992 of 1993 gemaakt.
pieter53
Berichten: 8765
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

Het zijn natuurlijk aardige schepen, maar zijn het nu werkelijk ponen of
zijn we zo gaan noemen omdat één iemand daarmee begonnen is?

Wat zegt Kees daarover?
Hoewel er grote verschillen bestaan tussen de poonschuiten onderling moeten zij om poonschuit genoemd te worden toch overeenkomsten hebben. Belangrijk is de groot lijkende zware kop ten opzichte van het lagere bescheiden achterschip. Dit is meteen de overeenkomst met de vis die poon heet.
De kromme voorsteven wijst min of meer naar de punt van de mast. Het is een schip met een behoorlijke zeeg, zeker in het berghout, waarbij de helmstok tot over het roer mooi meeloopt met de zeeg.
We kunnen dus stellen een hoge zware kop en een bescheiden achterschip.
De overige details zijn slechts van belang als we er van uit kunnen gaan dat het model in originele staat verkeerd.

Maar wat laten de twee waterlijnmodellen over van "een hoge zware kop en een bescheiden achterschip. "?
poon462.jpg
poon462.jpg (86.8 KiB) 1649 keer bekeken
Lijkt te kloppen.
-
poon463-2.jpg
poon463-2.jpg (69.84 KiB) 1649 keer bekeken
Hoog voorschip????

Nu ja, doet er natuurlijk weinig toe; als het beesie maar een naam heeft ;-)
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8765
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: De tjalk in binnen- en buitenvaart.

Bericht door pieter53 »

wartena-3oktober-2006-pict4087b.jpg
wartena-3oktober-2006-pict4087b.jpg (104.79 KiB) 1648 keer bekeken
Nog even een 'gewone' tjalk erbij.
ca. 330 cm op het 'neusje'.
330 cm bovenzijde roef.
ca. 160 cm? bovenzijde stuit achter.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Plaats reactie