Aken (met heve).

Alles over binnenscheepvaart
Kapitein Spok
Berichten: 2442
Lid geworden op: 11 apr 2012 22:31

Re: Aken (met heve).

Bericht door Kapitein Spok »

Ik zou zeggen begin eens met het roer, want ik wil weleens zien hoe men daar tegenop klautert

Nou dát lijkt mij niet zo moeilijk.
Je gaat op het brede onderstuk staan, slaat twee armen om (hals van)het roer, met de handen door de ruimte tussen roer en steven en zet telkens één voet dwars op de hakjes op het roer.

Ik verbeeld me dat dit mij met m'n stramme botten vandaag nog zou lukken.

Overigens Pieter. Hele mooi plaatjes en een bijzonder interessant aspect van schepen waar m'n grootouders op geboren zijn, Dorstense kenen en aken met een heve.
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

Kleine correctie
Volgens mijn informatie heb je kenen (met een neusklos en een doorgestoken roer, een zogenaamde klaphekken) en Dorstense aken met een aangehangen roer. Ik zal zo een plaatje zoeken.....
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

keen en amstel magere brug ANWD00045000001-.jpg
keen en amstel magere brug ANWD00045000001-.jpg (188.73 KiB) 2159 keer bekeken
De linker en rechter LIJKEN mij een Keen. Van de middelste zou ik het niet durven zeggen.
Fotofragment gemeente archief Amsterdam.


roer van keen B00000030591_archief_amsterdam-.jpg
roer van keen B00000030591_archief_amsterdam-.jpg (70.05 KiB) 2159 keer bekeken
Het zogenaamde klaphekkenroer.
Fotofragment gemeente archief Amsterdam.


keen-95708.jpg
keen-95708.jpg (57.58 KiB) 2159 keer bekeken
Een keen. Bron onbekend.


keen jacob olie deklast stuurboom 010019000052_archief_amsterdam-.jpg
keen jacob olie deklast stuurboom 010019000052_archief_amsterdam-.jpg (297.41 KiB) 2159 keer bekeken
En deze laatste is zo mooi, die mag men niet missen!
Fotofragment Jacob Olie. Gemeente archief Amsterdam.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

dorstense aak emmerich 1.jpg
dorstense aak emmerich 1.jpg (165 KiB) 2108 keer bekeken
Ach misschien niet een erg best model, maar ik ben er nog al van gecharmeerd.
Een Dorstense aak in het museum te Emmerich.
Foto's: Pieter Klein cc-by-sa-nc met dank aan Han Visser ;-)

spiegel dorstense aak.jpg
spiegel dorstense aak.jpg (188.56 KiB) 2108 keer bekeken
Ook hier de traptreetjes op het roer.
Voor zover mij bekend hadden deze aken geen spiegel, maar een achterstevenbalk.


dorstense aak emmerich heve.jpg
dorstense aak emmerich heve.jpg (166.89 KiB) 2108 keer bekeken
en de heve.
Volgens mij is de waterstag ook meer een toevoeging van de 20ste eeuwse pleziervaarders.

Later meer.....
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

achterkant dorstens schip emmerich.jpg
achterkant dorstens schip emmerich.jpg (159.55 KiB) 2099 keer bekeken
Wat normaler is de achterzijde van het tweede model in Emmerich

gebroken neusje dorstens schip.jpg
gebroken neusje dorstens schip.jpg (162.69 KiB) 2099 keer bekeken
Dit schip heeft echter een gebroken neusje, zoals we dat ook bij andere schepen,
bijvoorbeeld de Keulse aak (dacht ik) ook zien.


Foto's Pieter Klein cc-by-sa-nc
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

dorstense-aak-door han visser.jpg
dorstense-aak-door han visser.jpg (133.51 KiB) 2081 keer bekeken
Het zelfde model gefotografeerd door Han Visser.

dorstense-aak-petrejus.jpg
dorstense-aak-petrejus.jpg (231.93 KiB) 2081 keer bekeken
Een Dorstense aak zoals afgebeeld in het boekje van Petrejus

dorstens schip aak 010005001019_archief_amsterdam_.jpg
dorstens schip aak 010005001019_archief_amsterdam_.jpg (170.24 KiB) 2081 keer bekeken
En een plaatje uit het gemeente archief van Amsterdam met het achterschip van een Dorstense aak.
Sommige schrijvers zien weer de nodige varianten tussen al die modellen, maar ik hou het maar even simpel.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Kees Touw
Berichten: 862
Lid geworden op: 12 jan 2011 12:24
Locatie: Rotterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door Kees Touw »

pieter53 schreef: 17 mar 2018 18:11 Het model uit het maritiem museum en de samoreus van Le Comte lijken achter een heve te hebben.
De andere scheepjes hebben een achterstevenbalk zo lijkt het.
Gewoon een variatie zoals je wel meer bij aken hebt?
Ik vermoed dat de schepen die achter ook een heve hebben van ouder datum zijn dan de schepen zonder.
Waarschijnlijk was de tegen de heve geplaatste stevenbalk toch niet sterk genoeg. In veel oude Duitse publicatie kan je lezen dat het ze het aangehangen roer (in de vingerlingen) een "holländer Ruder" noemen.
Schermafbeelding 2018-03-19 om 16.24.02.png
Schermafbeelding 2018-03-19 om 16.24.02.png (484.86 KiB) 2021 keer bekeken
Deze tekening van Petrus Paulus Schiedges bevindt zich in de collectie van het Maritiem Museum te Rotterdam.
Deze samoreus heeft een zeer hoog oplopende achterheve.
De bescheiden achterheve van het samoreusmodel van hetzelfde museum is te beschouwen als de overgang naar de achtersteven zoals we die kennen van de Dorstense aak.

SAM_1988_4.jpg
SAM_1988_4.jpg (50.8 KiB) 2021 keer bekeken
Verder nog een tekening uit het boek van K.Schwarz.
Dit zou een samoreus moeten voorstellen uit 1760.
Achter de voorste voorbolder ligt een dwarsbalk (een zogenoemde beting) die er voor zorgde dat de kracht die de sleepboot uitoefende over beide bolders werd verdeeld. Alleen waren er nog geen sleepboten in 1760. Verder viel mij op dat de maten die er bij staan niet kloppen met het afgebeelde schip. Die maten geven een L.Br. verhouding van 5.2 : 1. Wanneer je de tekening nameet kom je tot een L.Br. verhouding van 4.5 : 1.
Terwijl we weten dat samoreuzen een opvallende L.Br. verhouding hadden van 6 a 7 : 1.
Schwarz beschrijft het als een 'Werftmodel'. Het lijkt mij eerder een speelmodel. Ook het roer lijkt mij van verdachte grootte. Nee, het is zeker geen schaalmodel.
samoreusschwarz.jpg
samoreusschwarz.jpg (144.73 KiB) 2021 keer bekeken
Moeten we het nog hebben over de modellen die Pieter tevoorschijn heeft getoverd?
Of het 'museumswürdige Modellen' zijn of dat ze thuishoren in de afdeling huisvlijt?
Groet van K.T.
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

Er zijn vele stukjes huisvlijt te vinden.
Helaas zijn ze niet allemaal van even goede kwaliteit.
Dat geldt trouwens ook voor wat schilders van watergezichten ons voorschotelen.
Maar goed nog even een Dorstense aak met een lucifer kluiverboom in het museum van Duisburg.
d-aak duisb tot.jpg
d-aak duisb tot.jpg (140.51 KiB) 2016 keer bekeken
d-aak duisburg beschr.jpg
d-aak duisburg beschr.jpg (59.88 KiB) 2016 keer bekeken
d-aak duisburg voor.jpg
d-aak duisburg voor.jpg (138.91 KiB) 2016 keer bekeken
d-aak duisb achter.jpg
d-aak duisb achter.jpg (133.47 KiB) 2016 keer bekeken
De belichting was niet ideaal en dingen achter glas fotograferen bij weinig licht is altijd een heidens werk.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

bonder duisb.jpg
bonder duisb.jpg (181.2 KiB) 2004 keer bekeken
waterdilligence emmerich.jpg
waterdilligence emmerich.jpg (121.45 KiB) 2005 keer bekeken
Nog twee stukjes huisvlijt.

De eerste is de Bönder (samoreus) waarvan de voorkant al eerder te zien was.
De tweede stond te boek als een waterdilligence.
Bijlagen
bonder duisb achter.jpg
bonder duisb achter.jpg (124.9 KiB) 2005 keer bekeken
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

houten aak archief amsterdam OSIM00001003133.jpg
houten aak archief amsterdam OSIM00001003133.jpg (275.28 KiB) 1699 keer bekeken
Vreemde laad of losplaats! Zal niet meegevallen zijn zo een schip op de hand te laden of te lossen.
Net als de beschrijver van dit plaatje twijfel ook ik er aan of dit wel aan de Baarsjes is.
Maar waar is het dan wel?

Beschrijving Mogelijk de Baarsjesweg gezien vanaf Kostverlorenvaart
Collectie Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto-afdrukken
Geografische naam Baarsjesweg
Kostverlorenvaart
Afbeeldingsbestand OSIM00001003133

Volledig bestand: https://beeldbank.amsterdam.nl/afbeeldi ... 0001003133
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Plaats reactie