Aken (met heve).

Alles over binnenscheepvaart
Gernot Menke
Berichten: 953
Lid geworden op: 23 feb 2009 15:55

Re: Aken (met heve).

Bericht door Gernot Menke »

@ Pieter en ichthus,

het is moeilijk met de Binger Loch. Rond 1800 zou het aan de onderkant 4 m breed zijn geweest, maar aan de bovenkant breder, zodat schepen tot 6.50 m breed konden passeren (volgens Rudolf Engelhardt, Das Binger Loch, Bingen 1971, p.8 ). In 1825 voer het stoomschip DE RHIJN vanuit Nederland naar Kehl. In 1832 werd de Pruisische verbreding van het Binger Loch voltooid. De tekst op de gedenksteen van 1832 zegt dat de breedte is vergroot tot “210 voet, tien keer wat het was”. Voor zover ik weet, was een Pruisische voet op dat moment 31,38535 cm, 210 voet dus 65,90 m. Misschien zijn de 14 m, waarvan Engelhardt ook schrijft ( p.8 ), de nieuwe breedte van de Binger Loch aan de onderkant, ik weet het niet. Of de tekst op het monument is overdreven, dat lijkt waarschijnlijk. 1839-1841 werden verdere verbeteringen gemaakt rond het Binger Loch.

De oude bronnen zijn veel interessanter. Men schreef in 1853: "Er werd met succes geblazen op de kliffen en rotsen van de Bingerloch, op het Wilde Gefähr (tussen Bacharach en Kaub) en op de Bank bij St. Goar, zodat grote Rijnschepen nu zonder gevaar kunnen passeren." (Heinrich Meidinger, Die deutschen Ströme in ihren Verkehrs- und Handels-Verhältnissen, Zweite Abtheilung, Der Rhein, Leipzig 1853; p.18 ) Er is niet veel ophef over het Binger Loch, in plaats daarvan is er veel meer sprake van ontbrekende diepten op veel andere plaatsen, vooral aan de Bovenrijn. Meidinger was natuurlijk geen schipper ...

Op p. 72 wordt gesproken over de Duitse zeilschepen die rechtstreeks naar Nederland gaan: "Onder hen bevonden zich 6 Neckar-schepen (Haßmersheim) met een laadvermogen van 17.200 ctr.", ofwel gemiddeld 140 ton per schip. De grootste Rijnschepen waren ongeveer twee keer zo groot. “De Main-schepen gaan meestal alleen naar Keulen.” In 1853 waren het waarschijnlijk nog allemaal houten schepen. Ik weet niet of de schepen “mit kaltem Druck” alleen naar beneden gingen (dat vermoed ik) of gesleept werden. De raderbooten van die tijd passen blijkbaar door het Binger Loch.

@ Pieter, ik hoor voor het eerst de term "Leunder". Ik kan niet uitsluiten dat er schepen in Leun zijn gebouwd, maar ik heb nog niets gehoord dat Leun een stad voor schippers of scheepsbouwers zou zijn geweest. Heb je daar een bron?

Grt. Gernot
Bijlagen
De Lahn een stukje boven Leun vanaf de brug.
De Lahn een stukje boven Leun vanaf de brug.
Lahn boven Leun.JPG (162.77 KiB) 1731 keer bekeken
ichthus
Berichten: 1118
Lid geworden op: 04 dec 2011 11:24
Locatie: rotterdam

Re: Aken (met heve).

Bericht door ichthus »

Hallo dat zo een aak Leunder werd genoemd komt waarschijnlijk door de afmetingen van de Gerda / Alida en de gelijkenis met deze Lahn schepen .Leun is een plaats op de niet gereguleerde Lahn ,welke een lengte heeft van nog 175 Km.Zie de Rijvaart Atlas blz 15van Ossebaar Sjaak.
gr Wim
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

Gernot Menke schreef: 15 nov 2020 00:20
@ Pieter, ik hoor voor het eerst de term "Leunder". Ik kan niet uitsluiten dat er schepen in Leun zijn gebouwd, maar ik heb nog niets gehoord dat Leun een stad voor schippers of scheepsbouwers zou zijn geweest. Heb je daar een bron?

Grt. Gernot
Dag Gernot,

Helaas stamt het nog uit de tijd dat ik weinig aan bronvermelding deed, maar ik zal, zodra ik tijd heb, het trachten terug te vinden.
Als ik het uit een boek of tijdschrift heb, dan kan het best zo zijn dat de schrijver de verklaring zelf maar verzonnen heeft. Helaas blijkt niet elke schrijver even betrouwbaar te zijn.
Jouw opmerking doet me vermoeden dat we daar ernstig rekening moeten houden.
Het is ook mogelijk dat het verhaal mij in 2007 toen ik Hasselt daar aan boord was, verteld is, maar toch zal ik mijn bronnen er nog eens op na slaan.

Het lijkt me waarschijnlijk dat de term slechts in beperkte kring in Nederland gebruikt is.
Aangezien Kapitein Spok verhaalt dat men het had over "de Leunder van Jansen" is de term 'Leunder', zo neem ik aan, al wel langer in gebruik.
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
Jan Stolp
Berichten: 2240
Lid geworden op: 30 dec 2004 21:55
Locatie: IJlst

Re: Aken (met heve).

Bericht door Jan Stolp »

Een scan uit genoemd boekje.
Groeten
Jan
Bijlagen
leunder077.jpg
leunder077.jpg (211.36 KiB) 1683 keer bekeken
pieter53
Berichten: 8754
Lid geworden op: 17 feb 2007 18:16
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Aken (met heve).

Bericht door pieter53 »

Bedankt; dat bespaart een hoop gezoek.
Henk Dessens noemt gelukkig zijn bron, maar hoe G. van Aller er dan weer aan komt blijft natuurlijk de vraag.

Naar men zegt (was het Sopers?) kwamen eenvoudig gebouwde schepen van uit Duitsland (Lahnaken?) naar Nederland
en werden deze door werven (in het oosten van het land?) onderhanden genomen om er een fatsoenlijk schip van te maken.
Misschien dus dat v.Aller op deze wijze in contact kwam met schepen die uit Leun kwamen?
Pieter Klein, Amsterdam
Afbeelding
Hoe meer je weet, hoe beter je beseft dat er nog zo veel meer te weten valt....
ichthus
Berichten: 1118
Lid geworden op: 04 dec 2011 11:24
Locatie: rotterdam

Re: Aken (met heve).

Bericht door ichthus »

Hallo de twee houten aaken in Nierstein zijn dus rond 1898 op de Neckar in Hassmersheim gebouwd, of heb ik het mis ?blz38
gr Wim
Gernot Menke
Berichten: 953
Lid geworden op: 23 feb 2009 15:55

Re: Aken (met heve).

Bericht door Gernot Menke »

Hallo Wim,

ik weet niet welke Aken op de foto in Nierstein te zien zijn. Eigenlijk vermoed ik dat het kleinere Rijnschepen zijn, maar misschien zijn er ook Neckar-schepen, maar Lahn-schepen blijkbaar niet. Volgens de publicatie van 1853 voeren Neckar-schepen uit Haßmersheim door het Binger Loch naar Nederland en Mainschelche naar Köln. (waarom maar 1898?)

@Hallo Jan en Pieter,
heel erg bedankt voor het interessante artikel over de "leunder"! Ik zal de zaak onderzoeken. Het artikel over de "Leunder" zegt: "Leun had een belangrijke markt omdat een noord-zuidgaande handelsroute gebruik makte van de brug in dit stadje." Aan de andere kant staat op de homepage van de stad Leun: "Ondanks de bouw van de stenen brug over de Lahn is het graaf zu Solms niet gelukt om de oude handelsroute van Herborn via Wetzlar naar Frankfurt door Leun te leiden." (https://leun-hessen.de/index_main.php?u ... id=default) Wetzlar had ook een oude brug (die bestaat nog steeds), die ligt op slechts 13 kilometer afstand van Leun.

Er zijn verschillende theorieën over de oorsprong van de naam Lahn (de naam komt ook voor in Löhnberg), die allemaal goed onderbowd lijken. De oorsprong van de naam zal waarschijnlijk niet duidelijk zijn. U kunt hier meer over vinden: https://www.weilburg-lahn.info/geschich/etymlan.htm De scheepstunnel in Weilburg komt ook aan bod op de pagina (zie: Historische Weilburger Wasserbauten).

grt. Gernot
Bijlagen
Lokale zandboot vanaf de Lahn - ook met een typisch Lahn-roer (de man staat recht voor de roerkoning)
Lokale zandboot vanaf de Lahn - ook met een typisch Lahn-roer (de man staat recht voor de roerkoning)
Lahnschiff.jpg (75.47 KiB) 1599 keer bekeken
ichthus
Berichten: 1118
Lid geworden op: 04 dec 2011 11:24
Locatie: rotterdam

Re: Aken (met heve).

Bericht door ichthus »

Hallo allen, de ansichtkaart van blz 38 is vermoedelijk een staatsieportet van de aaken van Franz en Joachim Minthe uit Mainz Weisenau opgericht in 1890 , de firma had toen al een baggerbedrijf in Kornsand aan de rechteroever van de Rijn,en bestaat heden nog met vele vestigingen. (welke type de aaken zijn weet ik niet ,foto met dank aan Schier Hameete )
gr Wim
ichthus
Berichten: 1118
Lid geworden op: 04 dec 2011 11:24
Locatie: rotterdam

Re: Aken (met heve).

Bericht door ichthus »

Hallo allen, de km is +- 482 daar lag ook de stoomsleepboot van boven genoemde gebrüder aan de oever, honderd jaar later op exact de zelfde plaats was dat een DUWBOOT ,die ligt nu in Dortdrecht welke weet Franzose ,die heeft alle gegevens !
gr Wim (Ohne Kies kein Bau )
Gernot Menke
Berichten: 953
Lid geworden op: 23 feb 2009 15:55

Re: Aken (met heve).

Bericht door Gernot Menke »

Hallo Wim,
Ik denk dat dat een zeer plausibele mogelijkheid is!
grt Gernot
Plaats reactie