Lepeltakker

Alles over binnenscheepvaart
Wrijfhout
Berichten: 8843
Lid geworden op: 30 dec 2004 17:24

Lepeltakker

Bericht door Wrijfhout »

Vorige week raakte ik met een oud-scheepsbouwer aan de praat waarbij op een gegeven moment de naam 'LEPELTAKKER' viel. Dat was een voor mij onbekende term. Volgens mijn zegsman betrof het een type luxemotor met de afmeting van een spits. Waar de naam vandaan kwam wist de man niet. Vanmiddag had ik Kees Keizer nog even aan de telefoon en die wist precies wat ik bedoelde. Hij heeft even rond gebeld en kwam met het volgende antwoord.

Lepeltak was een scheepsmakelaar die, naar wij veronderstellen zijn standplaats in Rotterdam had. In de tijd tussen beide wereldoorlogen bemiddelde hij tussen schippers en scheepswerven bij de bouw van een door hem ontwikkeld type luxemotor. Dat model zou een eenvoudige uitvoering van het bekende type zijn met een maximale breedte van 5.05 mtr. en een lengte van 38.50 mtr. Al GOOGELEND kwam ik bij onderstaande tekst van Leo Aarnoudse uit ZIJN JEUGD. Hij heeft het ook over een LEPELTAKKER maar geeft daarbij de afmeting 31.50 x 5.00 mtr. breed.

Verder vond ik de benaming LEPELTAKKER opgegeven in een lijst van schepen van de scouting, een zgn. wachtschip genaamd Poseidon, een Lepeltakker (luxemotor).

Is er iemand die meer kan vertellen over deze meneer Lepeltak en zijn handel in schepen? Kan iemand voorbeelden (namen) geven van schepen die als Lepeltakker aangemerkt kunnen worden?

vr.groet

Harry
mastodont schreef:Afbeelding
en hier is hij dan de kleine CORMA
aan gekocht van een van der Kolk uit Werkendam ,met de naam TRIO
van der Kolk deed hem weg vanwege bedrijfs beeindiging
en mijn vader kocht hem aan, omdat mijn broer Johan ging trouwen en dus van boord ging
nu is een spits met ijzeren ronde luiken niet het gemakkelijkste schip om mee rond te varen
alleen kun je hem niet open leggen, en hij heeft geen achteruit want de schroef ligt niet onder
en het wil niet vooruit
er was ook geen toilet aan boord ,maar een toilet emmer,niet al te lux voor een meisje
affijn goede raad was duur
mijn vader heeft altijd met eigen jongens gevaren en de volgende die aan de beurt was ,dat was Henk , die was nog niet van school
die tijd zou opgevuld worden door mijn zus Margreet
,dan wilde pa wel een handzaam scheepje hebben wat hij alleen kon mannen
dus daarom deze aankoop gedaan
zo als je ziet heeft hij nu friese kap luiken
en hij had de schroef onder
er stond 140 pk kromhout in ,een toeren maker
voor de stuurhut staat een was hok en daar werd een toilet in gemaakt ,want ook dit schip had geen WC
een mooi scheepje
ik heb later nog gevraagd of ik er mee mocht varen ,maar die vlieger ging niet op
jammer ik wilde wel dat ik hem nu nog had
tussen haakjes, we noemde het een lepeltakker, 31 meter lang en
5 meter breed, een friese maat noem je dat geloof ik
gr
leo
"Het forum is net een lopend buffet; je neemt wat je lekker vindt en wat je niet lust laat je liggen..."
Zeearend
Berichten: 72
Lid geworden op: 05 jul 2007 11:32
Locatie: Terneuzen

Bericht door Zeearend »

Hoi
Ik heb op de CORMA gevaren bij mijn pa aan boord
Het was een luxe motor(lepeltakker dus) van 31.50 M lang(friese maat), 5 M breed, 2.18 M op de ijk en 225 ton groot
Dit was groter dan de meeste luxe motoren van die afmeting.
Het schip was wat dieper op de ijk dan de andere luxe motoren en de kop was minder scherp,
en dan voornamelijk onder water, aan dek viel het wel mee. Zo recht van voor vandaan werden we vrijwel altijd aangezien voor een spits, we hadden ook een flinke krul naast de bolders.

Ik weet dat er nog één rond voer en daar zat een man alleen op.
Hij kwam dacht ik van Werkendam en wat mij zo als scheepsnaam het eerste te binnen schiet is DUO, maar daar ben ik niet zeker meer van.
Er was veel blauw geverfd, kop, denneboom en de stuurhut onder het hout,
maar het is wel lang geleden dus ik kan mis zijn
Meer als deze twee schepen kan ik niet noemen,

mvg Henk
mee varen
Gert Schouwstra
Berichten: 4581
Lid geworden op: 28 okt 2006 21:24
Locatie: Sneek
Contacteer:

Lepeltakker

Bericht door Gert Schouwstra »

Ook ik ken de term Lepeltakker, maar weet niet precies wat er mee bedoeld wordt.
Mijn oud-oom Gerrit van Leiden had een Lepeltakker, een luxe motor van 31,5 x 5,05 x 2,10 meter, 203 ton groot. Het schip heette geloof ik de VERWISSELING. Het was gebouwd bij Peters in Dedemsvaart/Avereest in 1931 op een van de drie werven die je daar toen had. Die werf is later naar Kampen verhuisd.
Het was een nogal platte luxe motor, beslist niet erg zeewaardig met een hele volle kop, en achter vrij scherp. De roef was laag ten opzichte van de waterlijn, de toiletpot zat daarom heel hoog, bijna tegen het roefdek aan.
De deuren van de stuurhut waren schuin op de voorste hoekpunten geplaatst.
Door zijn afmetingen en platheid was het een zeer geschikt schip voor Frankrijk.
Gerrit van Leiden kocht het schip in 1931 uit een faillisement voor 16.000 gulden. De oorspronkelijke eigenaar had het laten afweten en de werf had de motor en de betimmering weer uit het schip gehaald. Die zijn er toen weer ingezet. Er stond een 60pk Hollandia in en de betimmering was uitzonderlijk luxe.
Later is het schip verlengd en kwam er een GM in te staan. De zoon Bart van Leiden, een neef van mijn vader, heeft het schip toen overgenomen.
Volgens mijn vader voeren er zeker drie van dat soort luxe motors rond, die allemaal Lepeltakker werder genoemd. Er waren ook ander luxe motors van Dedemsvaart met een normale zeeg die geen Lepeltakker werden genoemd.
Het lijkt er dus op dat meneer Lepeltak de eigenschappen van een luxe motor en een spits heeft gecombineerd tot een nieuw ontwerp.
Overigens de POSEIDON die Harry hierboven noemde is volgens de scoutinggroep gebouwd in 1930 bij Ooms. Ook een schip uit de crisistijd dus.
Gert
- Varen is leven. -
Op mijn website https://aa-planadvies.nl/ vind je alles over mijn bedrijf.
Victoire
Berichten: 98
Lid geworden op: 20 feb 2007 14:36

Bericht door Victoire »

Net als Wrijfhout even lepeltakker ingevoerd in Google en bij mij kwam er een aardig artikel uit, interessant voor vele bezoekers van dit forum:

zie www.chauken.nl/download.php?fileId=180

Titel: Van vrachtschip tot wachtschip; Varend erfgoed onder de vlag van Scouting Nederland.

In de vloot één lepeltakker, de Poseidon in Den Helder. Nog niet in de tekst nagezocht of er meer over de lepeltakker is vermeld.

groeten,

Teun Schermerhorn
Victoire
Berichten: 98
Lid geworden op: 20 feb 2007 14:36

Bericht door Victoire »

zie ook: nautilus.scoutnet.nl/wachtschepen.html - 68k

Gr.

TS
Gert Schouwstra
Berichten: 4581
Lid geworden op: 28 okt 2006 21:24
Locatie: Sneek
Contacteer:

Lepeltak

Bericht door Gert Schouwstra »

In 1915 voer er een beurtschipper met de naam L. Lepeltak van Alblasserdam.
In 1902 werd er in Alblasserdam een Jan Cornelis Lepeltak geboren.
Waarschijnlijk zijn dit broers.

En in de krant "Het Vaderland" van 7 juli 1931 stond het volgende bericht.
"VERJONGDE" SCHEPEN.
Voor de Rechtbank te DORDRECHT is behandeld de zaak tegen den
scheepsbouwkundige J.C.L. te Dordrecht en den chauffeur H.v. K. te Rotterdam. Zij zouden door middel van valsche verklaringen van eigendom, die zij ten kantore der scheepsbewijzen te Dordrecht als echt inleveren, dezelfde schepen meer dan eenmaal met een eerste hypotheek hebben bezwaard. Beiden ....
Met J.C.L wordt hier bedoeld N.V. Scheepbouwkundig bureau van J.C. Lepeltak. Lepeltak stond vanaf die tijd in binnenvaartkringen bekend als een zwendelaar. Maar het was natuurlijk een moeilijke tijd.... En als je een goede ontwerper bent, wil dat nog niet gelijk zeggen dat je ook een goede zakenman bent.
Dit verhaal zou dan dus verklaren dat mijn oud-oom Gerrit in 1931 zijn schip uit een faillisement kon kopen en waarom de werf de motor en de betimmering er weer uit had gehaald.

De heer van Oeveren van Filipsland had volgens mijn vader trouwens ook een Lepeltakker.
Morgen zal hij maar eens bellen met de familie.
Gert
- Varen is leven. -
Op mijn website https://aa-planadvies.nl/ vind je alles over mijn bedrijf.
t.fluks
Berichten: 960
Lid geworden op: 07 apr 2007 20:26

Bericht door t.fluks »

hallo Wrijfhout, je hebt al een paar reacties gehad, maar hier nog wat aanvulling. Er zijn inderdaad op verschillende werven z.g Lepeltakkers gebouwd. Bij Peters te Dedemsvaart zeker 3, van één daarvan heb ik de gegevens.m/s"Scarpe"gebouwd in 1931 bij Peters, Dedemsvaart.Via ir.CJ
Lepeltak voor Belgische rekening. L:31.40.Br: 5.06.D: 2.06.Ruim 200 ton.
Wat de standaardmaat was.Faillissement Lepeltak.Als "Verwisseling" in de vaart gebracht door G van Leiden.De 60 pk Hollandia is te Utrecht inge- bouwd.1947 verlengd tot 38.40mtr. 261 ton. 1953 300pk Buddah.1959
"Vita"Bart van Leiden. 1969 165 pk GM. 1979 gesloopt.Bart woont te Rotterdam en heeft foto's.Verder was er nog de "Jado"van Duizendstra,
De "Spera in Deo"van Klein, in mijn tijd lag er ook vaak 1 in Terneuzen,
de "Secunda", schreef van Hoek.Ja, de vader van Leen van Oeveren had ook zo'n schip. Leen is later in dienst gegaan bij het oliebedrijf te Groot-
Ammers, zijn Moerbeke spits heeft nog enige tijd in dat Haventje gelegen. Vr. groet, Tammo Fluks
Gert Schouwstra
Berichten: 4581
Lid geworden op: 28 okt 2006 21:24
Locatie: Sneek
Contacteer:

Lepeltak

Bericht door Gert Schouwstra »

Het bellen met neef Bart van Leiden is vandaag niet gelukt.
Het verhaal van die dubbele hypotheken was volgens mijn vader als volgt:
Het schip werd bij de bouw ingeschreven in het kadaster en gebrandmerkt. Op grond daarvan kon een 1e hypoheek met de meest gunstige voorwaarden worden verstrekt. Een bank gaf in die tijd nooit 100% financiering.

Omdat een 2e hypotheek altijd veel minder gunstige voorwaarden zou hebben, of misschien helemaal niet verstrekt kon worden, werd de volgende fraudeconstructie bedacht:

Nadat de 1e hypotheek was verstrekt, werd er een plaatje over het brandmerk gelast. Daarop kwam als camouflage een vlaggestokhouder, zodat het plaatje voor het oog een functie had. Vervolgens werd het schip opnieuw ingeschreven en daarbij weer van een nieuw (dus tweede) brandmerk voorzien, zonder dat het oude werd doorgehaald. Op grond daarvan werd voor de tweede keer een 1e hypotheek verstrekt. Het schip werd zo dus twee keer gefinancierd, zodat de schipper geen eigen geld hoefde mee te brengen. En beide hypotheekverstrekkers wisten niet van elkaar. De schipper/eigenaar moest natuurlijk ook in het complot zitten. Slim bedacht, maar wel verboden en nogal strafbaar. Zou Lepeltak zelf ook betrokken zijn geweest? Of is hij het voorbeeld van een hardwerkende techneut met verkeerde zakenpartners?

Ik ben ook benieuwd hoe die zaak destijds aan het rollen is gebracht. Zou iemand zijn mond voorbij hebben gepraat?
Of zou een schipper zijn verplichtingen naar de hypotheekverstrekkers niet zijn nagekomen? Of misschien dat een scheepsmeter een schip zag rondvaren met een brandmerk, wat hij er niet op had gezet? Ik ga er vanuit dat, om herkenning te voorkomen, het schip voor de tweede keer niet bij hetzelfde kantoor werd ingeschreven.
Gert
- Varen is leven. -
Op mijn website https://aa-planadvies.nl/ vind je alles over mijn bedrijf.
Wim van Leeuwen
Berichten: 154
Lid geworden op: 01 jun 2007 23:03
Locatie: Papendrecht

Bericht door Wim van Leeuwen »

Ik meen dat er vroeger in Terneuzen een lepeltakker was van (Willem?) Wieland was.
gr. Wim
Gert Schouwstra
Berichten: 4581
Lid geworden op: 28 okt 2006 21:24
Locatie: Sneek
Contacteer:

Secunda

Bericht door Gert Schouwstra »

Hoi Wim,
Dat was de SECUNDA van Wieland, gebouwd als ELZA. Het is nu het wachtschip POSEIDON.
Hij staat ook op https://www.debinnenvaart.nl. Dit is de geschiedenis van het schip:

ELZA (2101978):
gebouwd in 1930 bij Ooms in Ammerstol.
31,50 x 5,05 x 1,30 mtr 219 ton. (Ik denk dat de diepgang vroeger groter was)
Motoren: 60 pk Hatz, 135 pk Detroit.

1930: ELZA, 1e eigenaar onbekend.
1933: ELZA, Rotterdamsche Scheepshypotheekbank NV te Rotterdam.
1933: SECUNDA, J. Wieland te Terneuzen.
1952: SECUNDA, Staat der Nederlanden.
1956: SECUNDA, W.A. Wieland te Terneuzen.
1969: SECUNDA, J. Wieland te Terneuzen.
1972: STOODY, J. van Vossen te Sint Annaland.
1972: NOORDHINDER, M. van der Kolk te Rotterdam.
1980: NOORDHINDER, H.W. Huisman te Rotterdam.
1981: NOORDHINDER, T.T. Pelle te Workum.
1987: POSEIDON, Stichting Scouting Jutters Willemsoord te Den Helder.

Als je de lijst met eigenaren bekijkt zitten er wat bijzonderheden in: De hypotheekbank in 1933 duidt op een faillisement wat goed past bij het verhaal hierboven. Maar wat ook opvalt is dat de Staat der Nederlanden in 1952 eigenaar is. Misschien een schip met een oorlogsgeschiedenis? Wie het weet mag het zeggen.
Afbeelding
Deze foto is afkomstig van https://www.debinnenvaart.nl.

Het zou me niet verbazen als Wrijfhout straks weer thuiskomt en met deze namenlijst zo een hele serie Lepeltakkers uit zijn archief opvist. Ik zou wel eens een foto van de kop van zo'n schip willen zien.
Gert
- Varen is leven. -
Op mijn website https://aa-planadvies.nl/ vind je alles over mijn bedrijf.
Plaats reactie